Αν υπάρχει χρηματική οφειλή, και ο οφειλέτης είναι υπερήμερος, ο δανειστής έχει δικαίωμα να ζητήσει τόκο υπερημερίας, χωρίς να χρειάζεται να αποδείξει ζημία άρ. 345 εδ. 1 ΑΚ.
Αν υπάρχει χρηματική οφειλή, και ο οφειλέτης είναι υπερήμερος, και ο δανειστής αποδείξει θετική ζημία, και δεν ορίζεται διαφορετικά στον νόμο, ο δανειστής έχει δικαίωμα να απαιτήσει και τη θετική ζημία άρ. 345 εδ. 2 ΑΚ.
Ο δανειστής δεν έχει δικαίωμα να ζητήσει ως ζημία το διαφυγόν κέρδος ΑΠ 344/2014.
Η υπερημερία του οφειλέτη επέρχεται και με την όχληση από τον δανειστή ΑΠ 303/2016.
Αν προηγήθηκε δικαστική ή εξώδικη όχληση του δανειστή, ο οφειλέτης ληξιπρόθεσμης απαίτησης γίνεται υπερήμερος ΑΠ 190/2008 άρ. 340 ΑΚ.
Ο οφειλέτης ληξιπρόθεσμης χρηματικής απαίτησης γίνεται υπερήμερος με την όχλησή του από τον δανειστή ΑΠ 524/2003 άρ. 345 εδ. 1 ΑΚ άρ. 340 ΑΚ.
Δήλη ημέρα
Αν έχει συμφωνηθεί ορισμένη ημέρα για την εκπλήρωση της παροχής, ο οφειλέτης γίνεται υπερήμερος με μόνη την παρέλευση της ημέρας αυτής άρ. 341 εδ. 1 ΑΚ.
Το ίδιο ισχύει και αν η δήλη ημέρα έχει οριστεί από τον νόμο ή από δικαστική απόφαση ΑΠ 417/2018 άρ. 341 εδ. 1 ΑΚ.
Όχληση
Η όχληση μπορεί να γίνει και με επίδοση στον οφειλέτη καταψηφιστικής αγωγής ΑΠ 303/2016 ΑΠ 524/2003.
Η όχληση, για να επιφέρει έννομα αποτελέσματα, πρέπει να είναι ορισμένη και καθαρή ΑΠ 1511/2000 1223/2010 Πολ.Πρ.Αθηνών.
Αν η καταψηφιστική αγωγή απορριφθεί για μη ουσιαστικούς λόγους (δηλαδή λόγω έλλειψης δικονομικών προϋποθέσεων ή ως απαράδεκτη), η όχληση έχει ισχύ, και αποτελεί χρονικό σημείο έναρξης της τοκοφορίας ΑΠ 524/2003.
Αν η αγωγή απορριφθεί για μη ουσιαστικούς λόγους, δεν ανατρέπεται το αποτέλεσμα της όχλησης, η οποία έγινε μέσω της επίδοσης αγωγής ΑΠ 303/2016.
Αν η αγωγή απορριφθεί ως αόριστη, ο λόγος αυτός απόρριψης είναι μη ουσιαστικός ΑΠ 303/2016.
Αν η καταψηφιστική αγωγή απορριφθεί για ουσιαστικούς λόγους (δηλαδή για λόγους που πλήττουν το υποστατό της αξίωσης, το νόμω ή ουσία αβάσιμο), η όχληση από την επίδοση της αγωγής δεν έχει ισχύ, και δεν αποτελεί χρονικό σημείο έναρξης της τοκοφορίας ΑΠ 524/2003.
Η επίδοση αγωγής στον εναγόμενο για επιδίκαση χρηματικής απαίτησης δεν είναι μόνο διαδικαστική πράξη, αλλά έχει και χαρακτήρα οιονεί δικαιοπραξίας όχλησης, που εμπεριέχει πρόσκληση του δανειστή απευθυντέα προς τον οφειλέτη για την εκπλήρωση της παροχής, ανεξαρτήτως του διαδικαστικού χαρακτήρα της ως στοιχείου άσκησης της αγωγής και μέσου έναρξης της δίκης ΑΠ 873/2017 σκέψ. IV άρ. 340 ΑΚ άρ. 345 ΑΚ άρ. 346 ΑΚ άρ. 215 παρ. 1 εδ. 1 ΚΠολΔ άρ. 221 παρ. 1 ΚΠολΔ.
Η επίδοση αγωγής στον εναγόμενο για επιδίκαση χρηματικής απαίτησης, ως όχληση, συνεπάγεται την τοκογονία του ληξιπρόθεσμου χρέους, χωρίς την υπερημερία του εναγόμενου οφειλέτη ΑΠ 873/2017 σκέψ. IV άρ. 346 ΑΚ.
Η επίδοση αγωγής στον εναγόμενο για επιδίκαση χρηματικής απαίτησης, ως όχληση, καθιστά τον οφειλέτη υπερήμερο, υπό την επιφύλαξη της ένστασης του άρ. 342 ΑΚ, και υπόχρεο να πληρώσει τον νόμιμο τόκο υπερημερίας ΑΠ 873/2017 σκέψ. IV.
Η επίδοση αγωγής στον εναγόμενο, χωρίς να περιλαμβάνει όχληση, δεν έχει ως άμεσο αποτέλεσμα το να καθιστά τον οφειλέτη υπερήμερο ΑΠ 873/2017 σκέψ. IV.
Αν η όχληση ασκείται με την αγωγή, η όχληση δεν αποβάλλει τη νομική της φύση, ούτε την αυτοτέλειά της έναντι της αγωγής ΑΠ 873/2017 σκέψ. IV.
Αν η αγωγή περιλαμβάνει αίτημα για την επιδίκαση τόκων από την επίδοση προγενέστερης αγωγής, και το αίτημα κρίνεται ουσία αβάσιμο γιατί η προγενέστερη αγωγή δεν αποτελούσε όχληση και για την υπό κρίση επίδικη απαίτηση, το δικαστήριο οφείλει να επιδικάσει τόκους από την επίδοση της ένδικης αγωγής ΑΠ 1505/2018.
Και αυτό γιατί στο μείζον του αιτήματος για την επιδίκαση τόκων από την επίδοση προγενέστερης αγωγής περιέχεται και το έλασσον της επιδίκασης τόκων από την επίδοση της ένδικης μεταγενέστερης αγωγής ΑΠ 1505/2018.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του Δημοσίου
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του Δημοσίου κατά τον ν. 4607/2019
Από 24-04-2019, η τοκοφορία των οφειλών του Δημοσίου αρχίζει μόνο από την επίδοση του δικογράφου του ενδίκου βοηθήματος από τον διάδικο
στον Υπουργό Οικονομικών άρ. 45 παρ. 2 εδ. 1 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019), ή
στο αρμόδιο όργανο του Δημοσίου ή της Αρχής που προβλέπεται από τον νόμο σε ειδικές κατηγορίες υποθέσεων άρ. 45 παρ. 2 εδ. 1 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019).
Ειδικές διατάξεις νόμου, που προβλέπουν ρητά διαφορετικό χρόνο έναρξης της τοκοφορίας, εξακολουθούν να ισχύουν άρ. 45 παρ. 2 εδ. 2 ν. 4607/2019.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του Δημοσίου κατά το κδ. 26-06/10-07-1944
Έως και 23-04-2019, η τοκοφορία του νόμιμου τόκου και του τόκου υπερημερίας επί οφειλών του Δημοσίου αρχίζει από την επίδοση της αγωγής άρ. 21 εδ. 2 κδ. 26-06/10-07-1944.
Αν το αίτημα της αγωγής κατά του Δημοσίου μετατράπηκε από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, οφείλονται τόκοι από την επίδοση της αγωγής ΑΕΔ 7/2011 (ΦΕΚ ΑΕΔ 2/2011) άρ. 21 εδ. 2 κδ. 26-06/10-07-1944.
Η τοκοφορία για οφειλές του Δημοσίου αρχίζει από την επίδοση της αγωγής, είτε αυτή είναι καταψηφιστική είτε είναι αναγνωριστική, είτε μετατράπηκε σε αναγνωριστική ΑΠ 248/2012 άρ. 21 εδ. 2 κδ. 26-06/10-07-1944.
Η έναρξη της τοκοφορίας μόνο μετά την επίδοση της αγωγής δεν αντίκειται στο άρ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 20 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, ούτε στο άρ. 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Η έναρξη της τοκοφορίας μόνο μετά την επίδοση της αγωγής είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Η εξώδικη όχληση ή η πάροδος της δήλης ημέρας δεν έχουν ως αποτέλεσμα την έναρξη τοκοφορίας επί οφειλής του Δημοσίου Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής είναι ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ειδικές διατάξεις περί έναρξης τοκοφορίας απαίτησης κατά του Δημοσίου
Στις οφειλές ανάμεσα σε επαγγελματία και Δημόσια Αρχή, από συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας αγαθών που συνάπτεται από την 16-03-2013, η τοκοφορία για τη Δημόσια Αρχή ξεκινά από την μη εμπρόθεσμη καταβολή του ποσού, και όχι από την επίδοση της αγωγής άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.5 ν. 4152/2013.
Η διάταξη αυτή ισχύει, ως ειδική, και μετά την 24-04-2019 άρ. 45 παρ. 2 εδ. 2 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019).
Αν οι κοινές διατάξεις είναι ευνοϊκότερες του πδ. 166/2003 για τον δανειστή, εφαρμόζονται οι κοινές διατάξεις άρ. 8 πδ. 166/2003.
Η υποχρέωση καταβολής τόκων για καθυστέρηση πληρωμής λογαριασμού περί κατασκευής δημοσίων έργων αρχίζει ένα μήνα από τη λήξη της μηνιαίας προθεσμίας ελέγχου και διόρθωσης του λογαριασμού από τη διευθύνουσα υπηρεσία ΣτΕ 7μελούς 3526/2015 άρ. 5 παρ. 10 ν. 1418/1984 άρ. πρώτο άρ. 53 παρ. 9 ν. 3669/2008.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά ΟΤΑ
Οι ΟΤΑ δεν απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής ΑΠ 716/2006 άρ. 56 παρ. 1 περ. α νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976) άρ. 56 παρ. 1 νδ. 496/1974 (ΦΕΚ Α 204/19-07-1974).
Τα Νομικά Πρόσωπα και Ιδρύματα που εξαρτώνται από ΟΤΑ δεν απολαμβάνουν το παραπάνω προνόμιο των ΝΠΔΔ άρ. 56 παρ. 1 περ. α νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976) άρ. 56 παρ. 1 νδ. 496/1974 (ΦΕΚ Α 204/19-07-1974).
Κατ' άλλη άποψη, αν ασκηθεί αγωγή κατά ΟΤΑ, και απορριφθεί ως αόριστη, και ασκηθεί καινούρια αγωγή με την ίδια ιστορική και νομική αιτία και το ίδιο αίτημα συμπληρώνοντας την αοριστία, η τοκοφορία της απαίτησης κατά του ΟΤΑ αρχίζει από την επίδοση της δεύτερης αγωγής ΑΠ 303/2016 άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του ΤΠΔ
Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠΔ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής ΑΠ 256/2011 σκέψ. 6 άρ. 9 παρ. 1 εδ. 1 ν. 1468/1984 άρ. 63 παρ. 1 εδ. 1 ν. 2214/1994.
Το ΤΠΔ απολαμβάνει όλα τα δικαστικά, διοικητικά, οικονομικά, και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 63 παρ. 1 εδ. 1 ν. 2214/1994.
Το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής είναι ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του ΙΚΑ
Το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής άρ. 19 παρ. 1 αν. 1846/1951.
Το ΙΚΑ απολαμβάνει όλων ανεξαιρέτως των ατελειών, καθώς και των δικαστικών, διοικητικών και οικονομικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 19 παρ. 1 αν. 1846/1951.
Το ΙΚΑ έχει όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Το ΙΚΑ δεν απολαμβάνει το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974 πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά του ΟΓΑ
Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Ο ΟΓΑ απολαμβάνει όλων ανεξαιρέτως των ατελειών, καθώς και των δικαστικών, διοικητικών και δικονομικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961.
Η έννοια της διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 είναι ότι ο ΟΓΑ απολαύει ανεξαιρέτως όλων των ατελειών και ουσιαστικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004.
Η διάταξη του άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 είναι γνήσια ερμηνευτική (και όχι ψευδοερμηνευτική), και καλύπτει αναδρομικά και την ερμηνευόμενη διάταξη του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 Ολομ. ΣτΕ 482/2018.
Η διάταξη του άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 έχει αναδρομική ισχύ, και καλύπτει το εξ υπαρχής περιεχόμενο της ερμηνευόμενης (ασαφούς) διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 Ολομ. ΣτΕ 482/2018 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Στην έννοια των δικαστικών προνομίων της ατελούς διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 περιλαμβάνονται και τα ουσιαστικά προνόμια του Δημοσίου Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ο ΟΓΑ απολαμβάνει και των ουσιαστικών προνομίων του Δημοσίου, αναδρομικά από την ισχύ του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής αποτελεί ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ο ΟΓΑ έχει όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Οι οργανισμοί αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχουν όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Ο ΟΓΑ περιλαμβάνεται προφανώς στους οργανισμούς αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Για τις οφειλές επιδομάτων του ν. 1892/1990, ο ΟΓΑ απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί έναρξης τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής Ολομ. ΣτΕ 482/2018 άρ. 1 παρ. 1 ΚΥΑ. Γ1α/440/1991 (ΦΕΚ Β 90/1991) άρ. 1 παρ. 2 εδ. 1 ΚΥΑ. Γ1α/440/1991 άρ. 18 παρ. 9 ν. 2008/1992 άρ. 63 παρ. 7 ν. 1892/1990 άρ. 51 παρ. 4 πδ. 78/1998.
Το προνόμιο αυτό του ΟΓΑ δεν αντίκειται στο άρ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στην ισότητα ενώπιον του νόμου, κατ' άρ. 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, ούτε στο άρ. 4 παρ. 5 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 25 παρ. 1 εδ. 4 του Συντάγματος, ούτε στο δικαίωμα δικαστικής προστασίας και δίκαιης δίκης, κατ' άρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος, και άρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, και άρ. 2 παρ. 3 περ. α του ΔΣΑΠΔ, και άρ. 2 παρ. 3 περ. β του ΔΣΑΠΔ, και άρ. 14 παρ. 1 του ΔΣΑΠΔ, ούτε στο άρ. 17 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, ούτε παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας Ολομ. ΣτΕ 482/2018.
Ο ΟΓΑ δεν απολαμβάνει το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974 πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά ΝΠΔΔ
Η τοκοφορία του νόμιμου τόκου και του τόκου υπερημερίας επί οφειλών ΝΠΔΔ αρχίζει από την επίδοση της αγωγής ΑΠ 2026/2017 άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974.
Η τοκοφορία για οφειλές ΝΠΔΔ αρχίζει από την επίδοση της αγωγής είτε αυτή είναι καταψηφιστική, είτε είναι αναγνωριστική, είτε μετατράπηκε σε αναγνωριστική ΑΠ 1057/2013 άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974 ΑΕΔ 7/2011 (ΦΕΚ ΑΕΔ 2/2011) άρ. 21 εδ. 2 κδ. 26-06/10-07-1944.
Κατά παλαιότερη άποψη, η τοκοφορία για οφειλές ΝΠΔΔ αρχίζει από την επίδοση καταψηφιστικής, και όχι αναγνωριστικής αγωγής ΑΠ 256/2011 σκέψ. 6.
Αν ασκηθεί αγωγή κατά ΝΠΔΔ, και απορριφθεί ως αόριστη, και ασκηθεί καινούρια αγωγή με την ίδια ιστορική και νομική αιτία και το ίδιο αίτημα συμπληρώνοντας την αοριστία, η τοκοφορία της απαίτησης κατά του ΝΠΔΔ αρχίζει από την επίδοση της δεύτερης αγωγής ΑΠ 303/2016 άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά φορέων δημοσίων έργων
Οι φορείς δημοσίων έργων, αν γι' αυτούς ισχύουν ευνοϊκότερες διατάξεις, δεν απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής άρ. 5 παρ. 10 ν. 1418/1984 άρ. 2 παρ. 6 ν. 2229/1994 άρ. 1 ν. 2940/2001.
Έναρξη τοκοφορίας απαίτησης κατά κοινωφελών ιδρυμάτων
Τα κοινωφελή ιδρύματα και οι κοινωφελείς περιουσίες που διέπονται από τον αν. 2039/1939 δεν απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί έναρξης της τοκοφορίας από την επίδοση της αγωγής άρ. 56 παρ. 1 περ. β νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976).
Επιτόκιο
Επιτόκιο οφειλής επαγγελματικής αμοιβής
Στις οφειλές ανάμεσα σε επαγγελματία και επαγγελματία, από συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας αγαθών που συνάπτεται από την 16-03-2013, αν δεν υπάρχει συμφωνία ή ο συμφωνημένος όρος είναι καταχρηστικός, ο τόκος υπερημερίας είναι 8% + το επιτόκιο Euribor την αρχή του εξαμήνου άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.4 παρ. 1 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.3 αριθμ. 6 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.3 αριθμ. 7 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.15 ν. 4152/2013.
Στις οφειλές ανάμεσα σε επαγγελματία και επαγγελματία, από συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας αγαθών που συνάπτεται από την 16-03-2013, ο υπερήμερος οφειλέτης οφείλει επιπλέον 40€ από την έναρξη τοκοφορίας άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.4 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.7 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.5 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.15 ν. 4152/2013.
Για συμβάσεις που συνάφθηκαν από 05-06-2003 και μετά και υπογράφηκαν έως και 15-03-2013, στις πληρωμές που έχουν χαρακτήρα αμοιβής από κάθε συναλλαγή μεταξύ επιχειρήσεων και επιχείρησης, και η συναλλαγή συνεπάγεται την παράδοση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών έναντι αμοιβής, και ο δανειστής έχει εκπληρώσει τις συμβατικές και νόμιμες υποχρεώσεις του, και δεν έχει εισπράξει εγκαίρως το οφειλόμενο ποσό, και υπάρχει ευθύνη του οφειλέτη για την καθυστέρηση, ο δανειστής δικαιούται τόκους άρ. 2 πδ. 166/2003 άρ. 4 παρ. 3 πδ. 166/2003 άρ. 9 πδ. 166/2003 (ΦΕΚ Α 138/05-06-2003) άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.14 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.15 ν. 4152/2013.
Το ύψος του τόκου υπερημερίας υπολογίζεται με βάση το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην πιο πρόσφατη κύρια πράξη αναχρηματοδότησης, η οποία πραγματοποιείται πριν από την πρώτη ημερολογιακή ημέρα του οικείου εξαμήνου, προσαυξημένο κατά 7 εκατοστιαίες μονάδες, αν δεν ορίζεται διαφορετικά στη σύμβαση άρ. 4 παρ. 4 εδ. 1 πδ. 166/2003.
Ως επιχείρηση νοείται κάθε οργάνωση, η οποία ενεργεί στα πλαίσια ανεξάρτητης οικονομικής ή επαγγελματικής της δραστηριότητας, ακόμη και αν η δραστηριότητα αυτή ασκείται από ένα και μόνο πρόσωπο άρ. 3 πδ. 166/2003.
Αν οι κοινές διατάξεις είναι ευνοϊκότερες του πδ. 166/2003 για τον δανειστή, εφαρμόζονται οι κοινές διατάξεις άρ. 8 πδ. 166/2003.
Επιτόκιο απαίτησης κατά του Δημοσίου
Επιτόκιο απαίτησης κατά του Δημοσίου κατά τον ν. 4607/2019
Από 24-04-2019, το ύψος του νόμιμου επιτοκίου και του επιτοκίου υπερημερίας επί οφειλών του Δημοσίου ισούται ετησίως με 3% συν μεταβλητό επιτόκιο, του οποίου η αρχική τιμή ήταν 0% άρ. 45 παρ. 1 εδ. 1 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019) απόφ.ΔΣ.ΕΚΤ/10-04-2019απόφ.ΔΣ.ΕΚΤ/10-03-2016.
Το μεταβλητό αυτό επιτόκιο μεταβάλλεται και εξισώνεται με το MRO (το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ), μόνο αν κατά την τροποποίηση του MRO το MRO διαφέρει κατά τουλάχιστον 1% από την τρέχουσα τιμή του μεταβλητού επιτοκίου άρ. 45 παρ. 1 εδ. 2 ν. 4607/2019 άρ. 45 παρ. 3 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019).
Αν η υπόθεση ήταν εκκρεμής στις 24-04-2019, σε οποιοδήποτε στάδιο και βαθμό, ο παραπάνω τρόπος υπολογισμού ισχύει για τους τόκους από 01-05-2019 άρ. 45 παρ. 3 ν. 4607/2019 άρ. 79 ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α 65/24-04-2019).
Οι παραπάνω διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή για
τις απαιτήσεις των φορολογουμένων του άρ. 53 παρ. 2 ν. 4174/2013 άρ. 45 παρ. 1 εδ. 3 ν. 4607/2019, και
τις περιπτώσεις όπου σε σύμβαση, στην οποία συμβάλλεται νόμιμα το Δημόσιο, έχει περιληφθεί ειδική πρόβλεψη σχετικά με το εφαρμοζόμενο επιτόκιο άρ. 45 παρ. 1 εδ. 3 ν. 4607/2019, και
τις αξιώσεις ιδιωτών που στηρίζονται σε ειδικές και ευθέως εφαρμοζόμενες διατάξεις του ενωσιακού δικαίου, με τις οποίες έχει καθοριστεί, ρητά και ειδικά, ύψος επιτοκίου άρ. 45 παρ. 1 εδ. 3 ν. 4607/2019.
Επιτόκιο απαίτησης κατά του Δημοσίου κατά το κδ. 26-06/10-07-1944
Ο νόμιμος τόκος και ο τόκος υπερημερίας επί οφειλών του Δημοσίου ορίζονται σε 6% ετησίως επί του κεφαλαίου, εκτός αν υπάρχει αντίθετη σύμβαση ή ειδικός νόμος άρ. 21 εδ. 1 κδ. 26-06/10-07-1944.
Το προνόμιο αυτό του Δημοσίου δεν αντίκειται στο δικαίωμα δικαστικής προστασίας, κατ' άρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στην αρχή της ισότητας, κατ' άρ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στην αρχή της αναλογικότητας, κατ' άρ. 25 παρ. 1 εδ. 4 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 4 παρ. 5 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 17 του Συντάγματος ΑΕΔ 25/2012 (ΦΕΚ ΑΕΔ 1/2013).
Το προνόμιο αυτό του Δημοσίου είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Το προνόμιο αυτό του Δημοσίου αποτελεί ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ο προσδιορισμός του νόμιμου τόκου και του τόκου υπερημερίας σε ποσοστό 6% ετησίως δεν αντίκειται στο δικαίωμα της περιουσίας, κατ' άρ. 1 του Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Και αυτό γιατί ο προσδιορισμός, από τον νόμο, του μεγαλύτερου επιτοκίου για τους κοινούς οφειλέτες δεν ιδρύει περιουσία του δανειστή πριν από τη γέννηση της απαίτησής του Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ειδικές διατάξεις περί επιτοκίου απαίτησης κατά του Δημοσίου
Στις οφειλές ανάμεσα σε επαγγελματία και Δημόσια Αρχή, από συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας αγαθών που συνάπτεται από την 16-03-2013, ο τόκος υπερημερίας δεν μπορεί να είναι κάτω από 8% + το επιτόκιο Euribor την αρχή του εξαμήνου άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.5 παρ. 1 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.3 αριθμ. 6 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.3 αριθμ. 7 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. 15 ν. 4152/2013.
Στις οφειλές ανάμεσα σε επαγγελματία και Δημόσια Αρχή, από συμφωνία παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας αγαθών που συνάπτεται από την 16-03-2013, ο υπερήμερος οφειλέτης οφείλει επιπλέον 40€ από την έναρξη τοκοφορίας άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.7 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.5 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.15 ν. 4152/2013.
Για συμβάσεις που συνάφθηκαν από 05-06-2003 και μετά και υπογράφηκαν έως και 15-03-2013, στις πληρωμές που έχουν χαρακτήρα αμοιβής από κάθε συναλλαγή μεταξύ επιχείρησης και δημόσιας αρχής, και η συναλλαγή συνεπάγεται την παράδοση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών έναντι αμοιβής, και ο δανειστής έχει εκπληρώσει τις συμβατικές και νόμιμες υποχρεώσεις του, και δεν έχει εισπράξει εγκαίρως το οφειλόμενο ποσό, και υπάρχει ευθύνη του οφειλέτη για την καθυστέρηση, ο δανειστής δικαιούται τόκους άρ. 2 πδ. 166/2003 άρ. 4 παρ. 3 πδ. 166/2003 άρ. 9 πδ. 166/2003 (ΦΕΚ Α 138/05-06-2003) άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.14 ν. 4152/2013 άρ. πρώτο παρ. Ζ υποπαρ. Ζ.15 ν. 4152/2013.
Το ύψος του τόκου υπερημερίας υπολογίζεται με βάση το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην πιο πρόσφατη κύρια πράξη αναχρηματοδότησης, η οποία πραγματοποιείται πριν από την πρώτη ημερολογιακή ημέρα του οικείου εξαμήνου, προσαυξημένο κατά 7 εκατοστιαίες μονάδες, αν δεν ορίζεται διαφορετικά στη σύμβαση άρ. 4 παρ. 4 εδ. 1 πδ. 166/2003.
Ως επιχείρηση νοείται κάθε οργάνωση, η οποία ενεργεί στα πλαίσια ανεξάρτητης οικονομικής ή επαγγελματικής της δραστηριότητας, ακόμη και αν η δραστηριότητα αυτή ασκείται από ένα και μόνο πρόσωπο άρ. 3 πδ. 166/2003.
Αν οι κοινές διατάξεις είναι ευνοϊκότερες του πδ. 166/2003 για τον δανειστή, εφαρμόζονται οι κοινές διατάξεις άρ. 8 πδ. 166/2003.
Κατά μια άποψη, η διάταξη του άρ. 5 παρ. 10 εδ. 4 ν. 1418/1984, περί περιορισμού, επί συμβάσεων κατασκευής δημοσίων έργων, του επιτοκίου στο 85% του επιτοκίου των εξαμηνιαίων γραμματίων του Δημοσίου, είναι αντίθετη στο άρ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος και το άρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος, αντισυνταγματική, και μη εφαρμοστέα 1117/2011 Διοικ.Εφ.Αθηνών.
Στις συμβάσεις σχεδίασης και εκτέλεσης δημοσίων έργων περιλαμβάνονται και οι διοικητικές συμβάσεις εκτέλεσης έργων ΟΤΑ ΣτΕ 7μελούς 3526/2015.
Επιτόκιο απαίτησης κατά ΟΤΑ
Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) απολαμβάνουν το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. πρώτο άρ. 276 παρ. 3 ν. 3463/2006.
Και υπό την ισχύ παλαιότερων διατάξεων, οι ΟΤΑ απολάμβαναν το σχετικό προνόμιο του Δημοσίου άρ. 3 νδ. 31/1968.
Κατά παλαιότερη άποψη, οι ΟΤΑ δεν απολάμβαναν το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας 222/2012 Μον.Πρ.Θηβών 6082/2010 Εφ.Αθηνών.
Το προνόμιο αυτό απολαμβάνουν οι Δήμοι και οι Κοινότητες, τα δημοτικά και κοινοτικά ιδρύματα και τα λοιπά δημοτικά και κοινοτικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι Σύνδεσμοι Δήμων και Κοινοτήτων, οι αποκλειστικώς κοινωφελούς χαρακτήρα αμιγείς δημοτικές ή κοινοτικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις Ύδρευσης-Αποχέτευσης, η Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας και οι Τοπικές Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων ΑΠ 673/2020 άρ. πρώτο άρ. 276 παρ. 1 ν. 3463/2006 άρ. πρώτο άρ. 276 παρ. 3 ν. 3463/2006.
Η διάταξη του άρ. πρώτου άρ. 276 παρ. 3 ν. 3463/2006 και η διάταξη του άρ. 21 κδ. 26-06/10-07-1944 δεν αντιβαίνουν στις διατάξεις του Συντάγματος, ούτε στη διάταξη του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ ΑΠ 673/2020 άρ. πρώτο άρ. 276 παρ. 3 ν. 3463/2006 άρ. 21 κδ. 26-06/10-07-1944 άρ. 4 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 1 Πρώτο Πρόσθετου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ.
Και αυτό, γιατί οι παραπάνω διατάξεις του ν. 3463/2006 και του κδ. 26-06/10-07-1944 θεσπίσθηκαν για λόγους δημοσίου συμφέροντος, συνδεόμενους με την εκπλήρωση των σκοπών των ΟΤΑ, ενώ οι παραπάνω διατάξεις του Συντάγματος και του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ δεν στερούν τον κοινό νομοθέτη κάθε Κράτους από την εξουσία να θεσμοθετεί ειδικές ρυθμίσεις για ορισμένες κατηγορίες προσώπων, αν αυτό επιβάλλεται από λόγους γενικότερου κοινωνικού ή δημοσίου συμφέροντος, όπως στην περίπτωση του Δημοσίου ή των ΝΠΔΔ ή των ΟΤΑ, που λειτουργούν με τη μορφή αυτή, τα οποία από τη φύση και το καταστατικό τους ή τον νόμο, έχουν αποστολή και έργο να εξυπηρετούν, αδιακρίτως, τους πολίτες με την παροχή των υπηρεσιών τους και στων οποίων την περιουσία και την οικονομική κατάσταση συμβάλλουν οι φορολογούμενοι πολίτες, με την καταβολή φόρων ΑΠ 673/2020.
Η ισχύς του προνομίου αυτού κατά τον ν. 3463/2006 αρχίζει από 01-01-2007 άρ. 276 παρ. 3 ν. 3463/2006 άρ. τέταρτο ν. 3463/2006.
Οι ΟΤΑ δεν απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. 56 παρ. 1 περ. α νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976) άρ. 56 παρ. 1 νδ. 496/1974 (ΦΕΚ Α 204/19-07-1974).
Τα Νομικά Πρόσωπα και Ιδρύματα που εξαρτώνται από ΟΤΑ δεν απολαμβάνουν το παραπάνω προνόμιο των ΝΠΔΔ άρ. 56 παρ. 1 περ. α νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976) άρ. 56 παρ. 1 νδ. 496/1974 (ΦΕΚ Α 204/19-07-1974).
Επιτόκιο απαίτησης κατά του ΤΠΔ
Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠΔ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας ΑΠ 256/2011 σκέψ. 6 άρ. 9 παρ. 1 εδ. 1 ν. 1468/1984 άρ. 63 παρ. 1 εδ. 1 ν. 2214/1994.
Το ΤΠΔ απολαμβάνει όλα τα δικαστικά, διοικητικά, οικονομικά, και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 63 παρ. 1 εδ. 1 ν. 2214/1994.
Το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας αποτελεί ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Επιτόκιο απαίτησης κατά του ΙΚΑ
Το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. 19 παρ. 1 αν. 1846/1951.
Το ΙΚΑ απολαμβάνει όλων ανεξαιρέτως των ατελειών, καθώς και των δικαστικών, διοικητικών και οικονομικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 19 παρ. 1 αν. 1846/1951.
Το ΙΚΑ έχει όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Το ΙΚΑ δεν απολαμβάνει το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974 πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Επιτόκιο απαίτησης κατά του ΟΓΑ
Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Ο ΟΓΑ απολαμβάνει όλων ανεξαιρέτως των ατελειών, καθώς και των δικαστικών, διοικητικών και δικονομικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961.
Η έννοια της διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 είναι ότι ο ΟΓΑ απολαύει ανεξαιρέτως όλων των ατελειών και ουσιαστικών προνομίων του Δημοσίου άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004.
Η διάταξη του άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 είναι γνήσια ερμηνευτική (και όχι ψευδοερμηνευτική), και καλύπτει αναδρομικά και την ερμηνευόμενη διάταξη του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 Ολομ. ΣτΕ 482/2018.
Η διάταξη του άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 έχει αναδρομική ισχύ, και καλύπτει το εξ υπαρχής περιεχόμενο της ερμηνευόμενης (ασαφούς) διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 Ολομ. ΣτΕ 482/2018 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Στην έννοια των δικαστικών προνομίων της ατελούς διάταξης του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 περιλαμβάνονται και τα ουσιαστικά προνόμια του Δημοσίου Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ο ΟΓΑ απολαμβάνει και των ουσιαστικών προνομίων του Δημοσίου, αναδρομικά από την ισχύ του άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 18 παρ. 1 ν. 4169/1961 άρ. 29 παρ. 4 ν. 3232/2004 άρ. 77 παρ. 1 Συντάγματος άρ. 77 παρ. 2 Συντάγματος.
Το προνόμιο του Δημοσίου περί επιτοκίου ύψους 6% του νόμιμου τόκου και του τόκου υπερημερίας, αν δεν υπάρχει αντίθετη σύμβαση ή ειδικός νόμος, αποτελεί ουσιαστικού περιεχομένου προνόμιο Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Ο ΟΓΑ έχει όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014 άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Οι οργανισμοί αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχουν όλα τα δικαστικά και δικονομικά προνόμια του Δημοσίου άρ. 21 παρ. 9 ν. 1902/1990.
Ο ΟΓΑ περιλαμβάνεται προφανώς στους οργανισμούς αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Πλ.Ολομ. ΑΠ 1/2014 Πλ.Ολομ. ΑΠ 2/2014.
Για τις οφειλές επιδομάτων του ν. 1892/1990, ο ΟΓΑ απολαμβάνει το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας Ολομ. ΣτΕ 482/2018 άρ. 1 παρ. 2 ΚΥΑ. Γ1α/440/1991 (ΦΕΚ Β 90/1991) άρ. 51 παρ. 4 πδ. 78/1998.
Το προνόμιο αυτό του ΟΓΑ δεν αντίκειται στο άρ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, ούτε στο άρ. 4 παρ. 5 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 25 παρ. 1 εδ. 4 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, ούτε στο άρ. 2 παρ. 3 περ. α του ΔΣΑΠΔ, ούτε στο άρ. 2 παρ. 3 περ. β του ΔΣΑΠΔ, ούτε στο άρ. 14 παρ. 1 του ΔΣΑΠΔ, ούτε στο άρ. 17 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, ούτε παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας Ολομ. ΣτΕ 482/2018 άρ. πρώτο ν. 2462/1997.
Ο ΟΓΑ δεν απολαμβάνει το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974 πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Επιτόκιο απαίτησης κατά ΝΠΔΔ
Ο νόμιμος τόκος και ο τόκος υπερημερίας επί οφειλών ΝΠΔΔ ορίζονται σε ποσοστό 6% ετησίως επί του κεφαλαίου, εκτός αν υπάρχει αντίθετη σύμβαση ή ειδικός νόμος άρ. 7 παρ. 2 νδ. 496/1974.
Η διάταξη αυτή ισχύει από 01-01-1977 άρ. 62 νδ. 496/1974 ν. 250/1976.
Το προνόμιο αυτό των ΝΠΔΔ δεν είναι αντίθετο στο άρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρ. 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ, ούτε το άρ. 1 Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ ΑΠ 992/2017 σκέψ. 6.
Και αυτό γιατί η προστασία της περιουσίας του ΝΠΔΔ είναι αναγκαία προκειμένου αυτό να παραμένει σε θέση να εκπληρώνει, απρόσκοπτα, τους προέχοντες καταστατικούς σκοπούς του, και να εξυπηρετεί το γενικότερο δημόσιο ή κοινωνικό συμφέρον ΑΠ 992/2017 σκέψ. 6.
Αν το δικαστήριο επιδικάσει την απαίτηση κατά ΝΠΔΔ με τον νόμιμο τόκο, αορίστως, και όχι προς 6%, επιδικάζει την απαίτηση με τον συνήθη τόκο υπερημερίας, και όχι προς 6% ΑΠ 992/2017 σκέψ. 6.
Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που υπάγονταν στην εποπτεία του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών, πλην ΙΚΑ και ΟΓΑ, απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Κατά κατηργημένες διατάξεις, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που υπάγονταν στην εποπτεία του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών εξαιρούνταν από την εφαρμογή του νδ. 496/1974 πδ. 305/1985 πδ. 192/1986 πδ. 437/1977 άρ. 56 παρ. 2 νδ. 496/1974 άρ. 2 ν. 578/1977.
Επιτόκιο απαίτησης κατά ΝΠΙΔ
Τα ΝΠΙΔ, όπως η ΕΡΤ ΑΕ, δεν απολαμβάνουν το προνόμιο του Δημοσίου περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας ΑΠ 12/2013.
Επιτόκιο απαίτησης κατά κοινωφελών ιδρυμάτων
Τα κοινωφελή ιδρύματα και οι κοινωφελείς περιουσίες που διέπονται από τον αν. 2039/1939 δεν απολαμβάνουν το προνόμιο των ΝΠΔΔ περί του ύψους του επιτοκίου για τον νόμιμο τόκο και τον τόκο υπερημερίας άρ. 56 παρ. 1 περ. β νδ. 496/1974 άρ. 15 ν. 369/1976 (ΦΕΚ Α 164/29-06-1976).
Περίοδος επιτοκίου
Περίοδος επιτοκίου οφειλής πιστωτικής κάρτας
Οι τόκοι των οφειλών του κατόχου πιστωτικής κάρτας προς την τράπεζα υπολογίζονται με έτος διάρκειας 365 ημερών 1778/2010 Εφ.Αθηνών.
Οι τόκοι των οφειλών του οφειλέτη τράπεζας προς κάποιες τράπεζες υπολογίζονται με έτος διάρκειας 360 ημερών 1159/2012 Εφ.Αθηνών 1778/2010 Εφ.Αθηνών.
Ο Γενικός Όρος Συναλλαγών σε δανειακή σύμβαση με τράπεζα για υπολογισμό των τόκων βάσει έτους 360 ημερών είναι καταχρηστικός ΑΠ 430/2005.
Παραγραφή τόκων
Κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, αν η απαίτηση των τόκων δεν έχει βεβαιωθεί με τελεσίδικη απόφαση, οι τόκοι εμπίπτουν σε πενταετή παραγραφή ΑΠ 592/2009 άρ. 250 αριθ. 15 ΑΚ άρ. 268 ΑΚ.
Κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, αν η απαίτηση των τόκων έχει βεβαιωθεί με τελεσίδικη απόφαση, οι τόκοι που αφορούν στο διάστημα μέχρι και την τελεσιδικία της απόφασης εμπίπτουν σε εικοσαετή παραγραφή ΑΠ 592/2009 άρ. 250 αριθ. 15 ΑΚ άρ. 268 εδ. 1 ΑΚ.
Κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, αν η απαίτηση των τόκων έχει βεβαιωθεί με τελεσίδικη απόφαση, οι τόκοι που αφορούν στο διάστημα μετά την τελεσιδικία της απόφασης εμπίπτουν σε πενταετή παραγραφή ΑΠ 592/2009 άρ. 250 αριθ. 15 ΑΚ άρ. 268 εδ. 2 ΑΚ.
Και αυτό, γιατί η απαίτηση των τόκων είναι περιοδική παροχή, και η απαίτηση των τόκων που αφορά στο διάστημα μετά την τελεσιδικία της απόφασης είναι ληξιπρόθεσμη στο μέλλον ΑΠ 592/2009 άρ. 250 αριθ. 15 ΑΚ άρ. 268 ΑΚ.
Για να εμπίπτουν οι τόκοι σε εικοσαετή παραγραφή απαιτείται η βεβαίωση δια τελεσίδικης απόφασης ειδικώς της αξίωσης από τόκους, και δεν αρκεί η βεβαίωση μόνο της αξίωσης από το κεφάλαιο ΑΠ 592/2009.
Κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, η παραγραφή της απαίτησης των τόκων ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από εκείνο στο οποίο έχουν παραχθεί οι τόκοι, και στο οποίο ο δικαιούχος μπορούσε να εγείρει αγωγή και να τους διεκδικήσει ΑΠ 592/2009 άρ. 250 αριθ. 15 ΑΚ άρ. 253 ΑΚ άρ. 251 ΑΚ, δηλαδή από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους από όταν η απαίτηση περί των τόκων έγινε απαιτητή ΑΠ 592/2009 ΑΠ 1355/1998 άρ. 253 ΑΚ.
Η απόφαση ή η διαταγή πληρωμής αποτελεί εκτελεστό τίτλο για τόκους επί τόκων (ανατοκισθέντες τόκους) μόνο αν επιδικάζει αυτούς ρητά ΑΠ 623/2011.
Αίτημα αγωγής για επιδίκαση τόκων
Οι τόκοι επί κεφαλαίου αποτελούν παρεπόμενη απαίτηση ΑΠ 630/2015.
Στο αίτημα της αγωγής για επιδίκαση τόκων από συγκεκριμένη ημερομηνία εμπεριέχεται σιωπηρά, για την περίπτωση απόρριψης του αιτήματος αυτού, και το επικουρικό αίτημα για επιδίκαση τόκων από μεταγενέστερο χρόνο, όπως τυχόν τον χρόνο της επίδοσης της αγωγής στον εναγόμενο ΑΠ 2266/2013 σκέψ. 4.
Και αυτό, γιατί το κύριο αίτημα που αφορά σε μεγαλύτερο διάστημα τοκοφορίας καλύπτει και το αίτημα τοκοφορίας για μέρος του παραπάνω διαστήματος, στο οποίο αντιστοιχεί και μικρότερο ποσό τόκων ΑΠ 2266/2013 σκέψ. 4.
Αν το αίτημα επιδίκασης τόκων υπερημερίας αναφέρεται σε τόκους ορισμένου ποσού κεφαλαίου και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το αίτημα δεν είναι αόριστο ΑΠ 99/2020 άρ. 293 εδ. 3 ΑΚ.
Και αυτό, ακόμη και αν οι τόκοι δεν προσδιορίζονται κατά ποσό, καθώς το ποσοστό του νόμιμου τόκου ή του τόκου υπερημερίας προσδιορίζεται όπως ορίζει ο νόμος, και οι τόκοι μπορούν ευχερώς να εξευρεθούν με βάση τη χρονική περίοδο εκτοκισμού και το επιτόκιο υπερημερίας που ορίζει ο νόμος ΑΠ 99/2020 άρ. 293 εδ. 3 ΑΚ.