Αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της ηθικής αυτουργίας
Η αντικειμενική υπόσταση της ηθικής αυτουργίας σε άδικη πράξη, κατ' άρ. 46 παρ. 1 περ. α ΠΚ, στοιχειοθετείται, αν
o ηθικός αυτουργός προκάλεσε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να τελέσει ορισμένη πράξη ΑΠ Ποιν. 318/2011 ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, και
η πράξη αυτή συγκροτεί την αντικειμενική υπόσταση ορισμένου εγκλήματος ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014 (άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 318/2011), και
ο φυσικός αυτουργός τέλεσε την πράξη ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014 ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, ή
ο φυσικός αυτουργός επιχείρησε πράξη που περιέχει τουλάχιστον αρχή εκτέλεσης της άδικης πράξης ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Η υποκειμενική υπόσταση της ηθικής αυτουργίας σε άδικη πράξη, κατ' άρ. 46 παρ. 1 περ. α ΠΚ, στοιχειοθετείται, αν:
ο ηθικός αυτουργός έχει συνείδηση ότι παρήγαγε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να τελέσει την άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
ο ηθικός αυτουργός έχει συνείδηση της ορισμένης πράξης στην οποία παρακινεί τον φυσικό αυτουργό ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
ο ηθικός αυτουργός προκάλεσε ηθελημένα την απόφαση για τη διάπραξη από τον φυσικό αυτουργό της αντικειμενικής υπόστασης ορισμένου εγκλήματος, με γνώση, θέληση ή αποδοχή της συγκεκριμένης εγκληματικής πράξης ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Η υποκειμενική υπόσταση της ηθικής αυτουργίας σε άδικη πράξη, κατ' άρ. 46 παρ. 1 περ. α ΠΚ, στοιχειοθετείται, αν όταν ο ηθικός αυτουργός ενήργησε με δόλο, δηλαδή προκάλεσε ηθελημένα την απόφαση για τη διάπραξη από τον άλλον της αντικειμενικής υπόστασης ορισμένου εγκλήματος, με γνώση, θέληση, ή αποδοχή της συγκεκριμένης εγκληματικής πράξης ΑΠ Ποιν. 27/2015 άρ. 46 παρ. 1 περ. α ΠΚ.
Δηλαδή απαιτείται δόλος του ηθικού αυτουργού, δηλαδή ηθελημένη πρόκληση της απόφασης για τη διάπραξη από τον άλλο της αντικειμενικής υπόστασης ορισμένου εγκλήματος με θέληση, γνώση και αποδοχή της συγκεκριμένης εγκληματικής πράξης ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014.
Η πρόκληση της απόφασης μπορεί να γίνει με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς ο νόμος δεν ορίζει ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, αρκεί να παρήγαγε στον αυτουργό την απόφαση να τελέσει την άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Ενδεικτικά, η απόφαση για την τέλεση της πράξης μπορεί να προκλήθηκε
με συμβουλή ΑΠ Ποιν. 318/2011 ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με απειλή ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
με υπόσχεση ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
με χορήγηση ανταλλαγμάτων (όπως αμοιβής) ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
με πρόκληση οποιασδήποτε πλάνης ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
με εκμετάλλευση οποιασδήποτε πλάνης ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
με πειθώ ΑΠ Ποιν. 318/2011 ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με φορτικότητα ΑΠ Ποιν. 318/2011 ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με ενθάρρυνση ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με παρόρμηση ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με παρακίνηση ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με παραινέσεις ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με προτροπές ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014, ή
με εκμετάλλευση της επιβολής στον φυσικό αυτουργό, λόγω υπηρεσιακής εξάρτησης ΑΠ Ποιν.Συμβούλιο 755/2014.
Αιτιολογία ποινικής απόφασης για ηθική αυτουργία
Για την πληρότητα της αιτιολογίας της καταδικαστικής ποινικής απόφασης για ηθική αυτουργία, πρέπει να αναφέρονται, μεταξύ άλλων,
ο τρόπος και τα μέσα με τα οποία ο ηθικός αυτουργός προκάλεσε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να εκτελέσει την άδικη πράξη που διέπραξε ΑΠ Ποιν. 27/2015, και
τα πραγματικά περιστατικά από τα οποία το δικαστήριο συνήγαγε ότι ο ηθικός αυτουργός παρήγαγε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να εκτελέσει την άδικη πράξη που διέπραξε ΑΠ Ποιν. 27/2015.
Αν στην απόφαση αναφέρεται ότι ο ηθικός αυτουργός προκάλεσε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να τελέσει τη διωκόμενη πράξη
με φορτικότητα, πειθώ, και παραινέσεις,
η απόφαση έχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία ως προς τον τρόπο και τα μέσα με τα οποία ο ηθικός αυτουργός προκάλεσε στον φυσικό αυτουργό την απόφαση να εκτελέσει την άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 27/2015.
Συναυτουργία κατ' άρ. 45 ΠΚ με τον ν. 4619/2019
Αν δύο ή περισσότεροι πραγμάτωσαν από κοινού, εν όλω ή εν μέρει, τα στοιχεία της περιγραφόμενης στον νόμο αξιόποινης πράξης, καθένας τους τιμωρείται ως αυτουργός άρ. 45 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Η διάταξη του άρ. 45 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 ισχύει από 01-07-2019 άρ. 45 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 460 ΠΚ άρ. δεύτερο ν. 4619/2019 (ΦΕΚ A 95/11-06-2019).
Η διάταξη του άρ. 45 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 έχει το ίδιο περιεχόμενο με τη διάταξη του άρ. 45 ΠΚ με το πδ. 283/1985 ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ άρ. 45 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 45 ΠΚ πδ. 283/1985.
Με τον όρο "από κοινού" νοείται υποκειμενικά δόλος, δηλαδή ότι ο κάθε συναυτουργός θέλει ή αποδέχεται την πραγμάτωση της αντικειμενικής υπόστασης του διαπραττόμενου εγκλήματος, γνωρίζοντας ότι και οι λοιποί συμμέτοχοι πράττουν με δόλο τέλεσης του ίδιου εγκλήματος ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ άρ. 45 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Η σύμπραξη στην εκτέλεση δύναται να συνίσταται
στο ότι ο καθένας πραγματώνει την όλη αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ, ή
στο ότι το έγκλημα πραγματώνεται με συγκλίνουσες επιμέρους πράξεις των συμμετόχων, ταυτόχρονες ή διαδοχικές ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ.
Στην απόφαση του δικαστηρίου επί συναυτουργίας αρκεί να αναφέρονται
τα πραγματικά περιστατικά βάσει των οποίων το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο δράστης συμμετείχε στην τέλεση σε καθένα από τα εγκλήματα αυτά ως συναυτουργός ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ.
Στην απόφαση του δικαστηρίου επί συναυτουργίας δεν είναι αναγκαίο να αναφέρονται
οι επιμέρους υλικές ενέργειες καθενός από τους συναυτουργούς ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1δ.
Συνέργεια κατ' άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ με τον ν. 4619/2019
Αν κάποιος, εκτός της περίπτωσης του άρ. 46 παρ. 1 ΠΚ με τον ν. 4619/2019, προσέφερε με πρόθεση σε άλλον οποιαδήποτε συνδρομή πριν από την τέλεση ή κατά την τέλεση της άδικης πράξης που διέπραξε, τιμωρείται με μειωμένη ποινή (άρ. 83 ΠΚ με τον ν. 4619/2019) άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 46 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 83 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Η διάταξη του άρ. 47 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 ισχύει από 01-07-2019 άρ. 47 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 460 ΠΚ άρ. δεύτερο ν. 4619/2019 (ΦΕΚ A 95/11-06-2019).
Η έννοια της "συνέργειας" κατά τη διάταξη του άρ. 47 ΠΚ εδ. 1 με τον ν. 4619/2019 ταυτίζεται με την έννοια της "απλής συνέργειας" της διάταξης του άρ. 47 ΠΚ με το πδ. 283/1985 ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 47 ΠΚ πδ. 283/1985.
Για τη στοιχειοθέτηση της συνέργειας κατ' άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ με τον ν. 4619/2019, απαιτείται
οποιαδήποτε συνδρομή, υλική ή ψυχική, θετική ή αποθετική, η οποία
παρέχεται στον αυτουργό ορισμένης αξιόποινης πράξης πριν από την τέλεση αυτής ή κατά την τέλεσή της ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019,
και
εκείνος που παρέχει τη συνδρομή με θετική ή αρνητική μορφή να ενεργεί από πρόθεση ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Ως πρόθεση για τη συνέργεια κατ' άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 νοείται ο οικείος δόλος που απαιτείται για τον αυτουργό της αξιόποινης πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Για να υπάρχει συνέργεια, θα πρέπει ο αυτουργός να τέλεσε ή να αποπειράθηκε τουλάχιστον να τελέσει την ποινικά άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Για την εξ υποκειμένου στοιχειοθέτηση της συνέργειας απαιτείται
δόλος του συνεργού ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, δηλαδή
γνώση της τέλεσης από τον αυτουργό ορισμένης αξιόποινης πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, και
βούληση ή αποδοχή να συμβάλει με τη συνδρομή του στην πραγμάτωση του εγκλήματος ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Για την εξ υποκειμένου στοιχειοθέτηση της συνέργειας δεν είναι ανάγκη ο συνεργός να γνωρίζει λεπτομέρειες της πράξης, και ιδίως το πότε, που, και υπό ποιες ειδικές συνθήκες θα τελεσθεί το έγκλημα από τον αυτουργό της πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Αν η συνδρομή παρασχέθηκε πριν την κύρια πράξη, δύναται να αποτελεί απλή συνέργεια ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Αν η συνδρομή παρασχέθηκε μετά την κύρια πράξη, είτε τιμωρείται ως άλλο έγκλημα είτε μένει ατιμώρητη ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Το δικαστήριο δύναται να επιβάλει την ποινή του αυτουργού, αν ο υπαίτιος προσφέρει άμεση συνδρομή κατά την τέλεση και στην εκτέλεση της πράξης, θέτοντας το αντικείμενο της προσβολής στη διάθεση του φυσικού αυτουργού άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Η διάταξη του άρ. 47 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 ισχύει από 01-07-2019 άρ. 47 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019 άρ. 460 ΠΚ άρ. δεύτερο ν. 4619/2019 (ΦΕΚ A 95/11-06-2019).
Για την έννοια της άμεσης συνέργειας κατ' άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ με τον ν. 4619/2019, απομένουν μόνο τέτοιες πράξεις συνδρομής, που προσεγγίζουν εγγύτατα την αυτουργική τέλεση του εγκλήματος άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Για τη στοιχειοθέτηση της άμεσης συνέργειας τρίτου σε άδικη πράξη του αυτουργού κατ' άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 απαιτείται
πράξη υλικής συνδρομής τρίτου κατά τη διάρκεια της τέλεσης και στην τέλεση της κύριας πράξης του αυτουργού ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, και
τέλεση από τον αυτουργό, ως προς το αντικειμενικό σκέλος της, άδικης πράξης ή απόπειρας άδικης πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, και
αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της συμμετοχικής πράξης του άμεσου συνεργού και της άδικης πράξης του αυτουργού ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, και
δόλος του άμεσου συνεργού ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, δηλαδή
θέληση ή αποδοχή παροχής συνδρομής στον αυτουργό για να τελέσει την άδικη πράξη ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019, και
γνώση του άμεσου συνεργού ότι η συνδρομή του παρέχεται κατά τη διάρκεια της άδικης πράξης και στην τέλεση της κύριας πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της συμμετοχικής πράξης του άμεσου συνεργού και της άδικης πράξης του αυτουργού υπάρχει, αν χωρίς τη συμμετοχική πράξη του άμεσου συνεργού δεν θα ήταν με βεβαιότητα δυνατή η τέλεση της άδικης πράξης του αυτουργού υπό τις περιστάσεις που τελέστηκε ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Δηλαδή, η συμβολή του άμεσου συνεργού πρέπει να ήταν αποφασιστική για την τέλεση της πράξης του αυτουργού, υπό τις περιστάσεις και τις συνθήκες που διαπράχθηκε ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Η γνώση του άμεσου συνεργού έχει την έννοια της επίγνωσης - συνείδησης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Άμεσος δόλος είναι αναγκαίος, μόνο αν ανάλογο είδος δόλου απαιτείται για την κύρια πράξη ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Ως χρόνος τέλεσης της πράξης του άμεσου συνεργού νοείται ο χρόνος της ενέργειας ή της παράλειψης, που συνιστά τη δική του συμμετοχική δράση ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Αιτιολογία ποινικής απόφασης για άμεση συνέργεια κατ' άρ. 47 εδ. 2 ΠΚ με τον ν. 4619/2019
Στην καταδικαστική απόφαση για άμεση συνέργεια πρέπει να αναφέρονται
τα περιστατικά που συγκροτούν την κύρια πράξη, με πληρότητα, ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε, και
ότι η παροχή συνδρομής έγινε κατά την τέλεση της κύριας πράξης, με σαφή παραδοχή περί αυτού, ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε, και
ο δόλος του άμεσου συνεργού, μόνο ως προς το ότι αυτός γνώριζε την τέλεση της κύριας πράξης ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε.
Στην καταδικαστική απόφαση για άμεση συνέργεια δεν απαιτείται να αναφέρονται
τα λοιπά στοιχεία του δόλου (δηλαδή η θέληση ή αποδοχή συμβολής στην τέλεση της κύριας πράξης) ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε.
Και αυτό, γιατί για την αιτιολογία της απόφασης ως προς τα στοιχεία αυτά αρκεί η γενική αιτιολογία για την ενοχή του άμεσου συνεργού, καθώς ο δόλος ως προς τα στοιχεία αυτά προκύπτει από την πραγμάτωση των αντικειμενικών στοιχείων της πράξης του άμεσου συνεργού ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε.
Απλή συνέργεια κατ' άρ. 47 ΠΚ με το πδ. 283/1985
Η έννοια της "απλής συνέργειας" της διάταξης του άρ. 47 ΠΚ με το πδ. 283/1985 ταυτίζεται με την έννοια της "συνέργειας" κατά τη διάταξη του άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ με τον ν. 4619/2019 ΑΠ Ποιν. 550/2021 σκέψ. III.1ε άρ. 47 ΠΚ πδ. 283/1985 άρ. 47 εδ. 1 ΠΚ άρ. πρώτο ν. 4619/2019.
Άμεση συνέργεια κατ' άρ. 46 παρ. 1 περ. β ΠΚ με το πδ. 283/1985
Άμεση συνέργεια σε τελούμενη από άλλον άδικη πράξη υπάρχει, αν ο κατηγορούμενος παρείχε άμεση συνδρομή στον φυσικό αυτουργό κατά τη διάρκεια της κύριας πράξης και κατά την εκτέλεση αυτής από τον αυτουργό, έτσι ώστε, χωρίς τη συνδρομή του κατηγορουμένου, να μην ήταν δυνατή με βεβαιότητα η διάπραξη της άδικης πράξης κάτω από τις περιστάσεις που τελέστηκε ΑΠ Ποιν. 318/2011 άρ. 46 παρ. 1 περ. β ΠΚ πδ. 283/1985.
Άμεσος συνεργός είναι εκείνος που, με πρόθεση, παρέχει άμεση συνδρομή στον αυτουργό κατά την εκτέλεση και τη διάρκεια της κύριας πράξης κατά τέτοιο τρόπο, ώστε, χωρίς αυτή τη συνδρομή, δεν θα ήταν με βεβαιότητα δυνατή η τέλεση του εγκλήματος υπό τις περιστάσεις που διαπράχθηκε ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Ο δόλος του άμεσου συνεργού περιλαμβάνει τη θέληση ή αποδοχή για άμεση υποστήριξη του εκτελούντος την κύρια πράξη, και τη γνώση της συγκεκριμένης πράξης, στην οποία παρέχει τη συνδρομή του, καθώς και ότι η συνδρομή αυτή παρέχεται κατά την εκτέλεση της συγκεκριμένης πράξης ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.