Αν κάποιος ως διάδικος σε πολιτική δίκη δώσει εν γνώσει του ψευδή όρκο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους άρ. 224 παρ. 1 ΠΚ.
Αν κάποιος, ενώ εξετάζεται ενόρκως ως μάρτυρας ενώπιον αρχής αρμόδιας να ενεργεί ένορκη εξέταση ή αναφέρεται στον όρκο που έχει δώσει, καταθέτει εν γνώση του ψέματα ή αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ.
Με τον όρκο εξομοιώνεται η διαβεβαίωση των κληρικών στην ιεροσύνη τους, η διαβεβαίωση που επιτρέπει ο νόμος αντί για όρκο στους οπαδούς θρησκευμάτων που δεν επιτρέπουν όρκο, καθώς και κάθε άλλη βεβαίωση που αναπληρώνει τον όρκο, κατά τις διατάξεις της δικονομίας άρ. 224 παρ. 3 ΠΚ.
Η ψευδορκία αποτελεί πλημμέλημα άρ. 224 παρ. 1 ΠΚ άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ άρ. 18 εδ. 2 ΠΚ.
Η ψευδορκία διώκεται αυτεπαγγέλτως άρ. 224 ΠΚ άρ. 36 ΚΠοινΔ.
Θα συμβουλευτείτε τον ΠΚ;
Αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της ψευδορκίας μάρτυρα
Η αντικειμενική υπόσταση της ψευδορκίας μάρτυρα κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ στοιχειοθετείται, αν
ο μάρτυρας κατέθεσε ενόρκως ΑΠ Ποιν. 707/2013 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ, και
ο μάρτυρας κατέθεσε πραγματικά περιστατικά ΑΠ Ποιν. 318/2011 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ, και
τα πραγματικά περιστατικά που κατέθεσε ο μάρτυρας ήταν ψευδή ΑΠ Ποιν. 707/2013 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ,
η δημόσια αρχή ήταν αρμόδια να ενεργεί την ένορκη εξέταση του μάρτυρα ΑΠ Ποιν. 707/2013 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ.
Η υποκειμενική υπόσταση της ψευδορκίας μάρτυρα κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ στοιχειοθετείται, αν
ο δράστης ενήργησε εν γνώσει του ότι τα πραγματικά περιστατικά που καταθέτει είναι ψευδή ΑΠ Ποιν. 1859/2009 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ, και
ο δράστης ενήργησε με θέληση κατάθεσης των ψευδών περιστατικών ΑΠ Ποιν. 1859/2009 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ,
ή
ο δράστης ενήργησε εν γνώσει των αληθινών περιστατικών, τα οποία ο μάρτυρας σκοπίμως αποκρύπτει ή αρνείται να καταθέσει ΑΠ Ποιν. 1859/2009 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ, και
ο δράστης ενήργησε με θέληση απόκρυψης των αληθινών περιστατικών ή άρνησης κατάθεσης των αληθινών περιστατικών ΑΠ Ποιν. 1859/2009 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ.
Κατάθεση περί πραγματικών περιστατικών
Η ένορκη κατάθεση του δράστη της ψευδορκίας κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ πρέπει να αναφέρεται σε γεγονότα ΑΠ Ποιν. 707/2013 ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Πραγματικά περιστατικά δεν αποτελούν
οι κρίσεις, και
οι γνώμες, και
οι πεποιθήσεις,
εκτός αν
αυτές είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με τα γεγονότα που κατέθεσε ο μάρτυρας ΑΠ Ποιν. 707/2013 ΑΠ Ποιν. 318/2011 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ.
Αν ο δράστης εξέφρασε επιστημονική άποψη με την ένορκη κατάθεσή του, το τμήμα αυτό της κατάθεσής του δεν αφορά σε γεγονός, και δεν στοιχειοθετείται ψευδορκία ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Και αυτό, ανεξάρτητα από το αν η επιστημονική άποψη που εξέφρασε ο δράστης είναι ορθή, ή αν αυτή αντίκειται σε άλλη άποψη που ο δράστης είχε εκφράσει σε άλλη χρονική στιγμή ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Έκφραση επιστημονικής άποψης κρίθηκε ότι αποτελεί, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
η φράση "δεν υπήρχε κίνδυνος κατάρρευσης του κτιρίου" σε ένορκη βεβαίωση του δράστη, την οποία εξέφρασε με βάση αυτοψίες που είχε διενεργήσει ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Κατάθεση ψευδούς πραγματικού περιστατικού
Η ένορκη κατάθεση του δράστη της ψευδορκίας κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ πρέπει να αναφέρεται σε γεγονότα αντικειμενικώς αναληθή ΑΠ Ποιν. 318/2011 (κατ' άλλη έκφραση, ανακριβή ΑΠ Ποιν. 707/2013).
Το περιστατικό θεωρείται αντικειμενικώς ψευδές, αν
είναι αντίθετο προς την αντικειμενική πραγματικότητα ΑΠ Ποιν. 707/2013, ή
είναι αντίθετο ως προς εκείνα που ο μάρτυρας αντιλήφθηκε, ή πληροφορήθηκε από διηγήσεις τρίτων, και ως εκ τούτου γνώριζε ΑΠ Ποιν. 707/2013.
Αρμοδιότητα της αρχής για την ένορκη κατάθεση
Η αρχή ενώπιον της οποίας δίνεται η κατάθεση θεωρείται αρμόδια αρχή, αν
ενώπιον της αρχής αυτής είναι δυνατόν, σύμφωνα με διάταξη νόμου, να γίνει η ένορκη κατάθεση ΑΠ Ποιν. 707/2013, και
η ένορκη κατάθεση αυτή δύναται στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί και να ληφθεί υπόψη ως έγκυρο αποδεικτικό μέσο από Αρχή, η οποία είναι αρμόδια προς διάγνωση της διαφοράς ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Η ένορκη βεβαίωση αποτελεί πλέον αυτοτελές αποδεικτικό μέσο κατά τον ΚΠολΔ ΑΠ 204/2017 άρ. 339 ΚΠολΔ άρ. 36 ν. 3994/2011.
Ένορκες βεβαιώσεις πριν το άρ. 339 ΚΠολΔ με τον ν. 3994/2011
Η σύνταξη ένορκης βεβαίωσης από ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφο δεν είναι ελευθέρως επιτρεπτή ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, πριν την τροποποίηση της διάταξης του άρ. 339 ΚΠολΔ με το άρ. 36 ν. 3994/2011 άρ. 339 ΚΠολΔ άρ. 36 ν. 3994/2011.
Οι συμβολαιογράφοι δεν έχουν την αρμοδιότητα προς ένορκη εξέταση από τον οργανισμό των δικαστηρίων ΑΠ Ποιν. 707/2013.
Αν υπάρχει ρητή διάταξη νόμου, η οποία να επιτρέπει τη χρησιμοποίηση της ένορκης βεβαίωσης ως νόμιμου αποδεικτικού μέσου,
ο συμβολαιογράφος της περιφέρειας του Ειρηνοδικείου της κατοικίας ή διαμονής του ενδιαφερόμενου ή των μαρτύρων ΑΠ Ποιν. 707/2013 άρ. 1 ν. 1544/1944 άρ. 1 παρ. 1 περ. δ ν. 670/1977, και
αποτελούν αρμόδια αρχή για τη λήψη ένορκης βεβαίωσης (δηλαδή αρμόδια αρχή προς ένορκη εξέταση κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1 άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ).
Για να μπορεί να ληφθεί υπόψη ως νόμιμο αποδεικτικό μέσο η ένορκη βεβαιώση μάρτυρα, πρέπει να έχει προηγηθεί νόμιμη κλήτευση του αντιδίκου εκείνου που έχει την επιμέλεια της κατάθεσης, κατ' άρ. 270 παρ. 2 ΚΠολΔ, εκτός αν η ένορκη βεβαίωση πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων ΑΠ Ποιν. 27/2015 άρ. 270 παρ. 2 ΚΠολΔ.
Αν απαιτείται νόμιμη κλήτευση του αντιδίκου εκείνου που έχει την επιμέλεια της κατάθεσης, και δεν γίνει, ο Ειρηνοδίκης δεν είναι αρμόδιος να λάβει ένορκη βεβαίωση ΑΠ Ποιν. 27/2015.
Στην περίπτωση αυτή, η ένορκη βεβαίωση δεν αποτελεί νόμιμο αποδεικτικό μέσο, και δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί το έγκλημα της ψευδορκίας μάρτυρα για όσα περιέχονται σ' αυτή ΑΠ Ποιν. 27/2015.
Αν για τη λήψη της ένορκης βεβαίωσης απαιτείται να έχει προηγηθεί, εκ μέρους του διαδίκου με επιμέλεια του οποίου έχει ληφθεί, νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση του αντιδίκου του να παραστεί κατά τη μαρτυρική εξέταση, και δεν γίνει η κλήτευση αυτή, η ένορκη εξέταση είναι ανύπαρκτη, και ως τέτοια δεν ασκεί επιρροή στη δίκη που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί, δεν αποτελεί νόμιμο αποδεικτικό μέσο, και δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί το έγκλημα της ψευδορκίας μάρτυρα για όσα περιστατικά περιέχονται στην ένορκη βεβαίωση ΑΠ Ποιν. 707/2013 ΑΠ Ποιν. 1301/2008.
Γνώση του μάρτυρα
Η γνώση έχει την έννοια της βεβαιότητας ΑΠ Ποιν. 318/2011 ΑΠ Ποιν. 1859/2009 - επίγνωσης ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Συρροή ή κατ' εξακολούθηση έγκλημα
"Έγκλημα κατ' εξακολούθηση" είναι το έγκλημα που τελείται από το ίδιο πρόσωπο και απαρτίζεται από περισσότερες ομοειδείς πράξεις που απέχουν χρονικά μεταξύ τους και κάθε μια από αυτές προσβάλλει το ίδιο έννομο αγαθό και περιέχουν πλήρη τα στοιχεία ενός και του αυτού εγκλήματος, συνδέονται δε μεταξύ τους με την ίδια απόφαση για την εκτέλεσή τους ΑΠ Ποιν. 506/2015.
Το αν περισσότερες πράξεις του ίδιου ατόμου θεωρούνται ως ένα κατ' εξακολούθηση έγκλημα ή αν πρόκειται για πραγματική συρροή καταλείπεται στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ΑΠ Ποιν. 308/2016.
Για την πληρότητα της αιτιολογίας της καταδικαστικής ποινικής απόφασης για ψευδορκία κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ, πρέπει να αναφέρονται στην απόφαση, μεταξύ άλλων,
τα ψευδή γεγονότα, τα οποία ο μάρτυρας γνώριζε ότι ήταν ψευδή, και τα κατέθεσε, και τα οποία το δικαστήριο που κρίνει την υπόθεση επί της ουσίας τα δέχθηκε ως ψευδή, ΑΠ Ποιν. 27/2015 και
τα αληθινά γεγονότα, τα οποία γνώριζε ο μάρτυρας που εξετάστηκε, και αντί αυτών εν γνώσει του κατέθεσε τα ψευδή, ΑΠ Ποιν. 27/2015 και
τα πραγματικά περιστατικά με βάση τα οποία το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο μάρτυρας είχε γνώση ότι αυτά που κατέθεσε ήταν ψευδή ΑΠ Ποιν. 27/2015, και
αν πρόκειται για ψευδορκία μέσω ένορκης βεβαίωσης, τα στοιχεία στα οποία θεμελιώνεται η αρμοδιότητα της αρχής, ΑΠ Ποιν. 707/2013, δηλαδή
για ένορκη βεβαίωση ενώπιον Ειρηνοδίκη, γιατί είναι αρμόδια αρχή ο Ειρηνοδίκης για τον σκοπό που λήφθηκε η ένορκη βεβαίωση, ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1 και ειδικότερα, πραγματικά περιστατικά από τα οποία να προκύπτει,
η, κατά νόμο, αρμοδιότητα του Ειρηνοδίκη, ενώπιον του οποίου δόθηκε η κατάθεση για την ένορκη βεβαίωση, ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1 και
η Αρχή ενώπιον της οποίας χρησιμοποιήθηκε η ένορκη βεβαίωση ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, και
ότι η ένορκη βεβαίωση χρησιμοποιήθηκε επιτρεπτά, κατά νόμο, στην Αρχή αυτή, και
ότι η Αρχή αυτή ήταν αρμόδια να λάβει υπόψη, προς διάγνωση της διαφοράς, την ένορκη βεβαίωση ως έγκυρο αποδεικτικό μέσο ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Τέτοια αιτιολογία κρίθηκε ότι δεν υπάρχει, αν
η απόφαση αναφέρει ότι ο Ειρηνοδίκης ήταν αρμόδια αρχή ενώπιον της οποίας δόθηκε ένορκη βεβαίωση προς χρήση της ενώπιον συμβολαιογράφου για σύνταξη συμβολαίου μεταβίβασης κυριότητας, χωρίς να αναφέρεται γιατί ο συμβολαιογράφος κρίθηκε ως αρμόδια Αρχή, η οποία με βάσει την ένορκη βεβαίωση θα προέβαινε σε διάγνωση ότι ο μεταβιβάζων είχε δικαίωμα να προβεί στη μεταβίβαση και τη σύνταξη του συμβολαίου ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Τα ψευδή γεγονότα τα οποία κατέθεσε ο μάρτυρας εν γνώσει του ψεύδους τους, και τα αληθινά γεγονότα τα οποία γνώριζε ο μάρτυρας, πρέπει να περιλαμβάνονται στην απόφαση, ώστε κατ' αντιπαράθεσή τους να προκύπτει αντιστοίχως η τέλεση της αντικειμενικής και υποκειμενικής υπόστασης του αδικήματος, και να υπάρχει η απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της απόφασης ΑΠ Ποιν. 27/2015 άρ. 93 παρ. 3 Συντάγματος άρ. 139 ΚΠοινΔ.
Τα πραγματικά περιστατικά με βάση τα οποία το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο μάρτυρας είχε γνώση ότι αυτά που κατέθεσε ήταν ψευδή πρέπει να περιλαμβάνονται στην απόφαση, καθώς η γνώση, ως ενδιάθετη βούληση, επιβάλλεται να εξειδικεύεται και να συνοδεύεται από εκδηλώσεις του δράστη σε τρόπο ώστε να συνάγεται σαφώς ότι το περιεχόμενο της κατάθεσης ήταν αποτέλεσμα της ενσυνείδητης ενέργειάς του ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Αν πρόκειται για ψευδορκία μέσω ένορκης βεβαίωσης, και για τη λήψη της ένορκης βεβαίωσης απαιτείται να έχει προηγηθεί, εκ μέρους του διαδίκου με επιμέλεια του οποίου έχει ληφθεί, νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση του αντιδίκου του να παραστεί κατά τη μαρτυρική εξέταση, πρέπει να αναφέρεται στην απόφαση ότι
η ένορκη βεβαίωση έχει ληφθεί ύστερα από νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση του αντιδίκου εκείνου, με επιμέλεια του οποίου έχει ληφθεί η ένορκη βεβαίωση ΑΠ Ποιν. 1301/2008.
Αν για να ληφθεί η ένορκη βεβαίωση υπόψη από το δικαστήριο στο οποίο προσκομίζεται απαιτείται προηγούμενη κλήτευση των αντιδίκων, και στην καταδικαστική απόφαση για ψευδορκία κατ' άρ. 224 παρ. 2 ΠΚ που αφορά στην ένορκη αυτή βεβαίωση δεν γίνεται σχετική μνεία, ούτε προκύπτει εμμέσως το αν η ένορκη βεβαίωση του κατηγορουμένου ενώπιον του συμβολαιογράφου είχε ληφθεί μετά από προηγούμενη κλήτευση των αντιδίκων στη δίκη όπου χρησιμοποιήθηκε η ένορκη βεβαίωση, ιδρύεται ο κατ' άρ. 510 παρ. 1 στοιχ. Δ ΚΠοινΔ λόγος αναίρεσης ΑΠ Ποιν. 707/2013 άρ. 510 παρ. 1 στοιχ. Δ ΚΠοινΔ.