Αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της απάτης
Υπόσταση της απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ με το πδ. 283/1985
Αν κάποιος με σκοπό να αποκομίσει ο ίδιος ή άλλος παράνομο περιουσιακό όφελος βλάπτει ξένη περιουσία πείθοντας κάποιον σε πράξη, παράλειψη ή ανοχή με την εν γνώσει παράσταση ψευδών γεγονότων σαν αληθινών ή την αθέμιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση αληθινών γεγονότων τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ.
Αν η ζημία που προξενήθηκε είναι ιδιαίτερα μεγάλη, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 2 ΠΚ.
Η αντικειμενική υπόσταση της απάτης στοιχειοθετείται, αν
ο δράστης παρέστησε ψευδή γεγονότα ως αληθινά Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, ή
ο δράστης απέκρυψε ή παρασιώπησε αληθινά γεγονότα Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ,
και
κάποιος παραπλανήθηκε και προέβη σε επιζήμια για τον ίδιο ή άλλον συμπεριφορά (πράξη, παράλειψη, ή ανοχή ΑΠ Ποιν. 318/2011) Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, και
η παραπλάνηση έχει ως παραγωγό αιτία την ως άνω παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή την απόκρυψη ή την παρασιώπηση αληθινών γεγονότων Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, και
προκλήθηκε βλάβη σε ξένη, κατά το Αστικό Δίκαιο, περιουσία Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, και
η βλάβη τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο με τις παραπλανητικές ενέργειες ή παραλείψεις του δράστη Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ.
Η υποκειμενική υπόσταση της απάτης στοιχειοθετείται, αν
ο δράστης είχε σκοπό να περιποιήσει στον εαυτό του ή σε άλλο πρόσωπο παράνομο περιουσιακό όφελος Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, και
ο δράστης εν γνώσει του παρέστησε τα ψευδή γεγονότα ως αληθινά Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ, ή
ο δράστης αθέμιτα απέκρυψε ή παρασιώπησε τα αληθινά γεγονότα Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 άρ. 386 παρ. 1 υποεδ. 1 ΠΚ.
Θα συμβουλευτείτε τον ΠΚ;
Η απάτη τελείται με την εν γνώσει παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή την αθέμιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση αληθινών, συνεπεία των οποίων παραπλανάται άλλος και προβαίνει, με πράξη, με παράλειψη ή με ανοχή, σε περιουσιακή διάθεση, η οποία έχει ως άμεσο αποτέλεσμα περιουσιακή βλάβη στον πλανηθέντα ή σε άλλον, με σκοπό να αποκομίσει ο δράστης ή άλλος παράνομο όφελος, χωρίς να προσαπαιτείται πραγματοποίηση του σκοπού αυτού ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Η απάτη, κατά τη διάταξη του άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ, αποτελεί πλημμέλημα άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ άρ. 18 εδ. 2 ΠΚ.
Η απάτη, κατά τη διάταξη του άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ, διώκεται αυτεπαγγέλτως άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 36 ΚΠοινΔ.
Υπόσταση της κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 4619/2019
Η διάταξη του άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ απαλείφθηκε με τον ν. 4619/2019, με ισχύ από 01-07-2019 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. πρώτο άρ. 386 ν. 4619/2019 άρ. δεύτερο ν. 4619/2019 (ΦΕΚ A 95/11-06-2019).
Απατηλή συμπεριφορά του δράστη
Απατηλή συμπεριφορά του δράστη αποτελεί
η παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II, ή
η αθέμιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση των αληθινών γεγονότων ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Οι παραπάνω αποτελούν υπαλλακτικώς μικτούς τρόπους τέλεσης της απάτης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Γεγονότα
Ως "γεγονότα" νοούνται τα πραγματικά περιστατικά που ανάγονται στο παρελθόν ή στο παρόν, και όχι εκείνα που πρόκειται να συμβούν στο μέλλον, όπως είναι οι απλές υποσχέσεις ή συμβατικές υποχρεώσεις Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Αν οι απλές υποσχέσεις ή συμβατικές υποχρεώσεις συνοδεύονται ταυτόχρονα με ψευδείς διαβεβαιώσεις και παραστάσεις άλλων ψευδών γεγονότων που αναφέρονται στο παρόν ή στο παρελθόν, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργούν την εντύπωση της μελλοντικής εκπλήρωσης με βάση την εμφανιζόμενη ήδη στο παρόν ψευδή κατάσταση πραγμάτων από τον δράστη, ο οποίος έχει ειλημμένη την πρόθεση να μην εκπληρώσει την υποχρέωσή του, θεμελιώνεται το έγκλημα της απάτης Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Αν ο δράστης με τον ισχυρισμό του εξέφρασε επιστημονική άποψη, ο ισχυρισμός δεν αποτελεί ισχυρισμό γεγονότος, και δεν στοιχειοθετείται απάτη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Και αυτό, ανεξάρτητα από το αν η επιστημονική άποψη που εξέφρασε ο δράστης είναι ορθή, ή αν αντίκειται σε άλλη άποψη που ο δράστης είχε εκφράσει σε άλλη χρονική στιγμή ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Έκφραση επιστημονικής άποψης κρίθηκε ότι αποτελεί, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
η φράση "δεν υπήρχε κίνδυνος κατάρρευσης του κτιρίου" σε ένορκη βεβαίωση του δράστη, την οποία εξέφρασε με βάση αυτοψίες που είχε διενεργήσει ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Παραπλανηθείς
Εκείνος που εξαπατήθηκε δεν είναι απαραίτητο να είναι ίδιος με αυτόν ο οποίος ζημιώθηκε ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Δηλαδή, κατ' άλλη έκφραση, δεν απαιτείται ταυτότητα παραπλανηθέντος και ζημιωθέντος ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Ο απατώμενος δύναται να είναι πρόσωπο άλλο από τον περιουσιακώς βλαπτόμενο ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009, αρκεί
ο παραπλανημένος να έχει τη δυνατότητα από τον νόμο ή από τα πράγματα να επιχειρήσει την επιζήμια για τον βλαπτόμενο πράξη, παράλειψη ή ανοχή ΑΠ Ποιν. 506/2017.
Το έγκλημα της απάτης συντελείται αντικειμενικώς, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
ο δράστης προβαίνει σε ψευδείς δηλώσεις προς Δημόσια Αρχή, και πείθει έτσι αυτήν την Αρχή να προβεί σε ενέργειες της αρμοδιότητάς της, από την οποία ζημιώνεται άλλος ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Παραπλανόμενος δύναται να είναι και ο συμβολαιογράφος, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
ο δράστης παριστά στον συμβολαιογράφο ότι είναι κύριος ακινήτου χωρίς να είναι πραγματικά, και ο συμβολαιογράφος πείθεται από τις ψευδείς παραστάσεις του δράστη, και προβαίνει στην κατάρτιση συμβολαίου γονικής παροχής του ακινήτου από τον δράστη, με συνέπεια να επέρχεται περιουσιακή βλάβη του κυρίου ΑΠ 1730/2012, ή
ο δράστης παριστά στον συμβολαιογράφο ότι είναι κύριος ακινήτου χωρίς να είναι πραγματικά, και ο συμβολαιογράφος πείθεται από τις ψευδείς παραστάσεις του δράστη, και προβαίνει στη σύνταξη συμβολαίου μεταβίβασης κυριότητας του ακινήτου σε τρίτο πρόσωπο, από τη σύνταξη του οποίου ζημιώνεται ο αληθής κύριος ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Περιουσιακή βλάβη
Η βλάβη υπάρχει, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
υπάρχει μείωση ή χειροτέρευση της περιουσίας του παθόντος Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Και αυτό, ακόμη και αν ο παθών έχει ενεργή αξίωση προς αποκατάσταση της βλάβης Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Ως περιουσιακή βλάβη νοείται
κάθε μείωση της συνολικής αξίας της περιουσίας ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
η μείωση της πραγματικής αξίας ορισμένου περιουσιακού στοιχείου του παθόντα ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, και
συγκεκριμένη απειλή ή διακινδύνευση μείωσης της περιουσίας, αν επιφέρει μείωση της ενεστώσας αξίας της περιουσίας, και μπορεί έτσι να αποτιμηθεί ως επελθούσα βλάβη, ΑΠ Ποιν. 1103/2014, και
η απειλή ή ο κίνδυνος της περιουσίας στο μέλλον λόγω εμπλοκής σε δαπανηρό δικαστικό αγώνα ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
η δικαστική δαπάνη στην οποία θα υποβληθεί ο παθών για τη δικαστική άρση της αβεβαιότητας ως προς την κυριότητά του επί ορισμένου περιουσιακού στοιχείου του, η οποία προέκυψε από ενέργεια Δημόσιας Αρχής που παραπλανήθηκε, καθώς και της αβεβαιότητας ως προς άλλο περιουσιακό δικαίωμα του παθόντα επί του περιουσιακού στοιχείου αυτού ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Η μείωση της πραγματικής αξίας ορισμένου περιουσιακού στοιχείου του παθόντα δύναται να προκλήθηκε,
από την αβεβαιότητα ως προς την κυριότητα του παθόντα επί του περιουσιακού στοιχείου αυτού, η οποία προέκυψε από ενέργεια Δημόσιας Αρχής που παραπλανήθηκε, καθώς και από αντίστοιχη αβεβαιότητα ως προς άλλο περιουσιακό δικαίωμα του παθόντα επί του περιουσιακού στοιχείου αυτού ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Τέτοια περίπτωση υπάρχει, αν ο παθών ήταν κύριος ακινήτου, και ο δράστης παραπλάνησε τον συμβολαιογράφο ως προς το ότι ο δράστης ήταν ο κύριος του ακινήτου, και λόγω αυτού ο συμβολαιογράφος συνέταξε συμβόλαιο μεταβίβασης της κυριότητας του ακινήτου από τον μη πραγματικό κύριο σε τρίτο, και αμφισβητήθηκε η κυριότητα του παθόντα με τη δημιουργία τίτλου κυριότητας ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Στην περίπτωση παραπλάνησης συμβολαιογράφου προς σύνταξη συμβολαίου μεταβίβασης της κυριότητας ακινήτου από μη κύριο, η ζημία του παθόντος, κυρίου του ακινήτου, δύναται να συνίσταται σε
μείωση της αξίας της περιουσίας του παθόντος από την αμφισβήτηση της κυριότητάς του επί του ακινήτου ΑΠ 1730/2012, και
μείωση της αξίας της περιουσίας του παθόντος με την εμπλοκή του σε δικαστικό αγώνα για τον οποίο θα απαιτηθεί δαπάνη από μέρους του ΑΠ 1730/2012.
Αν ο δράστης παρέστησε ψευδώς στον συμβολαιογράφο και στον υποψήφιο αγοραστή ότι ο δράστης είναι κύριος ακινήτου, και τους έπεισε, και λόγω αυτού ο συμβολαιογράφος κατάρτισε αγοραπωλητήριο συμβόλαιο του ακινήτου με πωλητή τον μη κύριο, και ο αγοραστής προέβη στην αγορά του ακινήτου,
ο δράστης αποκτά παράνομο περιουσιακό όφελος που συνίσταται
στο ποσό του καταβληθέντος τιμήματος της αγοραπωλησίας ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009,
και
ο αγοραστής υφίσταται περιουσιακή βλάβη που συνίσταται
στο ποσό του καταβληθέντος τιμήματος της αγοραπωλησίας ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009, και
στα ποσά που δαπάνησε για τα υπόλοιπα έξοδα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009,
και
ο πραγματικός κύριος του ακινήτου υφίσταται περιουσιακή βλάβη που συνίσταται
στη μείωση ή την απειλή μείωσης της συνολικής αξίας της περιουσίας του, η οποία προκαλείται από την επερχόμενη αμφισβήτηση του δικαιώματος κυριότητας επί του ακινήτου, ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009, και
στον κίνδυνο της περιουσίας του στο μέλλον, λόγω της εμπλοκής του σε δαπανηρό δικαστικό αγώνα προς άρση της αμφισβήτησης της κυριότητάς του ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Στην περίπτωση αυτή, ο πραγματικός κύριος του ακινήτου υφίσταται ζημία ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Και αυτό, παρότι δεν αποξενούται της ιδιοκτησίας του, και παρότι η ζημία του από την αμφισβήτηση της κυριότητας δύναται να είναι μικρότερη από την εμπορική αξία του ακινήτου ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Αν ο υπαίτιος όφειλε κάποιο ποσό σε δανειστή του, και βάσει της οφειλής ο δανειστής άσκησε κατά του υπαιτίου αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης περιουσιακών του στοιχείων μέχρι ενός ποσού, και ο υπαίτιος κατάρτισε πλαστές αποδείξεις εξόφλησης συνολικού ποσού υψηλότερου από αυτό για το οποίο ζητήθηκε η συντηρητική κατάσχεση, και τις προσκόμισε κατά τη συζήτηση της αίτησης συντηρητικής κατάσχεσης, και παρέστησε ότι βάσει αυτών είχε εξοφλήσει την οφειλή του, και ο δικαστής παραπλανήθηκε ως προς αυτό, και απέρριψε γι' αυτό την αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης,
ο σκοπός παράνομου περιουσιακού οφέλους του υπαιτίου από την απάτη αφορά στο μέρος του ποσού που όφειλε, μέχρι του ποσού για το οποίο ζητούνταν η συντηρητική κατάσχεση (και για το οποίο ο αιτών δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απαίτησή του) ΑΠ Ποιν. 1103/2014, και
η ζημία του παθόντος από την απάτη ανέρχεται στο μέρος του ποσού που όφειλε ο υπαίτιος, μέχρι του ποσού για το οποίο ζητούνταν η συντηρητική κατάσχεση (και για το οποίο ο αιτών δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απαίτησή του) ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Το αν η ζημία είναι ιδιαιτέρως μεγάλη υπόκειται στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Ως προς αυτό, η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας δεν υπόκειται σε αναιρετικό έλεγχο από τον Άρειο Πάγο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Άλλη έκφραση για τη βλάβη ξένης περιουσίας αποτελεί η ζημία ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 (άλλου).
Άλλη έκφραση για την αποκατάσταση της βλάβης Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018 αποτελεί η ανόρθωση της βλάβης ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Σκοπός περιουσιακού οφέλους
Ο σκοπός οφέλους αποτελεί υποκειμενικό στοιχείο του αδίκου στην απάτη ("υπερχειλής υποκειμενική υπόσταση") ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Για τη στοιχειοθέτηση της υποκειμενικής υπόστασης της απάτης, δεν είναι αναγκαία και η πραγμάτωση του οφέλους στο οποίο σκόπευε ο δράστης Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Ως περιουσιακό όφελος νοείται κάθε οικονομική βελτίωση της περιουσιακής κατάστασης ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Ο σκοπός περιουσιακού όφελος υπάρχει, αν επιδιώκεται η αύξηση της περιουσίας του δράστη ή άλλου, καθώς και κάθε ευνοϊκότερη διαμόρφωση της περιουσίας του ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Το επιδιωκόμενο όφελος πρέπει να αποτελεί τον αντίποδα της βλάβης του παθόντα, και συνήθως ισούται με τη βλάβη του παθόντα ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Δηλαδή, η βλάβη της περιουσίας πρέπει να αντιστοιχεί στο παράνομο περιουσιακό όφελος που ο υπαίτιος επεδίωξε, και να είναι άμεσο και αποκλειστικό αποτέλεσμα της απατηλής συμπεριφοράς του υπαιτίου, δηλαδή πρέπει να υπάρχει υλική αντιστοιχία ή υλική ταυτότητα μεταξύ της βλάβης της ξένης περιουσίας και του οφέλους που επιδιώκει ο δράστης, και από αυτή την υλική αντιστοιχία ή ταυτότητα προκύπτει εναργώς ο χαρακτήρας του εγκλήματος της απάτης ως εγκλήματος περιουσιακής μετάθεσης ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Ο σκοπός προσπορισμού στον υπαίτιο περιουσιακού οφέλους και βλάβης της περιουσίας άλλου, δύναται να προκύπτει και από την προσκόμιση πλαστογραφημένων αποδείξεων εξόφλησης κατά την απόκρουση αίτησης συντηρητικής κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων του υπαιτίου ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Αν ο υπαίτιος όφειλε κάποιο ποσό σε δανειστή του, και βάσει της οφειλής ο δανειστής άσκησε κατά του υπαιτίου αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης περιουσιακών του στοιχείων μέχρι ενός ποσού, και ο υπαίτιος κατάρτισε πλαστές αποδείξεις εξόφλησης συνολικού ποσού υψηλότερου από αυτό για το οποίο ζητήθηκε η συντηρητική κατάσχεση, και τις προσκόμισε κατά τη συζήτηση της αίτησης συντηρητικής κατάσχεσης, και παρέστησε ότι βάσει αυτών είχε εξοφλήσει την οφειλή του, και ο δικαστής παραπλανήθηκε ως προς αυτό, και απέρριψε γι' αυτό την αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης,
ο σκοπός παράνομου περιουσιακού οφέλους του υπαιτίου από την απάτη αφορά στο μέρος του ποσού που όφειλε, μέχρι του ποσού για το οποίο ζητούνταν η συντηρητική κατάσχεση (και για το οποίο ο αιτών δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απαίτησή του) ΑΠ Ποιν. 1103/2014, και
η ζημία του παθόντος από την απάτη ανέρχεται στο μέρος του ποσού που όφειλε ο υπαίτιος, μέχρι του ποσού για το οποίο ζητούνταν η συντηρητική κατάσχεση (και για το οποίο ο αιτών δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει την απαίτησή του) ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Εν γνώσει ψευδής παράσταση ή αθέμιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση
Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της απάτης, δεν αρκεί ο ενδεχόμενος δόλος ως προς το ψευδές της παράστασης, απόκρυψης ή παρασιώπησης ΑΠ Ποιν. 1093/2010.
Χρόνος τέλεσης της απάτης
Χρόνος τέλεσης της απάτης θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο ο δράστης, με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος, ενήργησε και ολοκλήρωσε την απατηλή συμπεριφορά του ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Και αυτό, ανεξάρτητα από τον χρόνο κατά τον οποίο επιχειρήθηκε η ζημιογόνος ενέργεια, παράλειψη, ή ανοχή του παραπλανηθέντος, καθώς και από το αν η ζημία του παθόντος επήλθε σε μεταγενέστερο χρόνο από την ενέργεια και ολοκλήρωση της απατηλής συμπεριφοράς ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 17 ΠΚ.
Με την επέλευση της ζημίας του παθόντος ολοκληρώνεται η απάτη Πλ.Ολομ. ΑΠ Ποιν. 1/2018.
Ο χρονικός προσδιορισμός της εκδήλωσης της ενέργειας του υπαιτίου, η οποία συνέχεται με το εγκληματικό αποτέλεσμα, υπόκειται στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ 17 ΠΚ άρ. 112 ΠΚ.
Και αυτό, γιατί αποτελεί πραγματικό περιστατικό, και, ως προς αυτό, η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας δεν υπόκειται σε αναιρετικό έλεγχο από τον Άρειο Πάγο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Το δικαστήριο της ουσίας, εκτιμώντας τις αποδείξεις, δύναται να καθορίσει χρόνο τέλεσης της πράξης διαφορετικό από τον αναφερόμενο στο κατηγορητήριο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Και αυτό, χωρίς ο ακριβέστερος αυτός καθορισμός να αποτελεί ανεπίτρεπτη μεταβολή της κατηγορίας, εκτός αν ο προσδιορισμός αυτός ασκεί επιρροή στην ταυτότητα της πράξης ή στην επελθούσα ήδη παραγραφή του αξιόποινου της πράξης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Ως πράξη νοείται το ιστορικό γεγονός, δηλαδή η υλική πράξη και πνευματική κίνηση, με όλα τα αποτελέσματα στον εξωτερικό κόσμο, καθ' όλη τη διαδρομή και καθ' όλες τις πραγματικές και νομικές όψεις της, τις οποίες ο δικαστής έχει δικαίωμα να ερευνήσει και να αξιολογήσει αυτεπάγγελτα ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Επιτρεπτή μεταβολή της κατηγορίας κρίθηκε ότι υπάρχει, ως προς τον ακριβέστερο καθορισμό του χρόνου ενέργειας και ολοκλήρωσης της απατηλής συμπεριφοράς του δράστη, αν,
το κατηγορητήριο αναφέρει ότι ο χρόνος τέλεσης της απάτης επί δικαστηρίου (σε απόπειρα) είναι ο χρόνος υπογραφής της αγωγής που κατέθεσε ο δράστης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV και
η καταδικαστική απόφαση αναφέρει ότι ο χρόνος τέλεσης της απάτης επί δικαστηρίου (τετελεσμένης) είναι ο, μεταγενέστερος, χρόνος προφορικής συζήτησης της υπόθεσης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV.
Κατ' επάγγελμα τέλεση απάτης
Κατ' επάγγελμα τέλεση του εγκλήματος συντρέχει, αν από την επανειλημμένη τέλεση της πράξης, ή από την υποδομή που έχει διαμορφώσει ο δράστης με πρόθεση επανειλημμένης τέλεσης της πράξης, προκύπτει σκοπός του δράστη για πορισμό εισοδήματος ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 13 περ. στ ΠΚ άρ. 1 παρ. 1 ν. 2408/1996.
Η αντικειμενική υπόσταση της κατ' επάγγελμα τέλεσης του εγκλήματος στοιχειοθετείται, αν
το έγκλημα τελέστηκε επανειλημμένα (και αυτό, ανεξάρτητα από το αν έχει προηγηθεί και καταδίκη του δράστη) ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009, ή
το έγκλημα τελείται για πρώτη φορά, όχι όμως ευκαιριακά, αλλά βάσει σχεδίου, ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Η υποκειμενική υπόσταση της κατ' επάγγελμα τέλεσης του εγκλήματος στοιχειοθετείται, αν
ο δράστης είχε σκοπό να πορισθεί εισόδημα από την επανειλημμένη τέλεση του εγκλήματος ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Τέλεση εγκλήματος βάσει σχεδίου υπάρχει, αν από την υποδομή που έχει διαμορφώσει ο δράστης, και την οργανωμένη ετοιμότητά του, με πρόθεση επανειλημμένης τέλεσης του εγκλήματος, προκύπτει σκοπός του για πορισμό εισοδήματος ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Κατ' επάγγελμα τέλεση του εγκλήματος κρίθηκε ότι υπάρχει, αν
ο δράστης έχει διαμορφώσει υποδομή με πρόθεση επανειλημμένης τέλεσης της πράξης (κατάρτιση συμβολαίων μεταβίβασης, χρήση ένορκης βεβαίωσης σχετικά με τον τρόπο κτήσης του ακινήτου), και από αυτή προκύπτει σκοπός του προς πορισμό εισοδήματος ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009.
Απόπειρα απάτης
Αν κάποιος, έχοντας αποφασίσει να εκτελέσει κακούργημα ή πλημμέλημα, επιχειρεί πράξη που αποτελεί αρχή εκτέλεσης, και το κακούργημα ή πλημμέλημα δεν ολοκληρώθηκε, τιμωρείται με ποινή ελαττωμένη ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Για την ύπαρξη απόπειρας απαιτείται
ο δράστης να επιχειρεί πράξη με δόλο τέλεσης ορισμένου εγκλήματος ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ, και
η πράξη να περιέχει τουλάχιστον αρχή εκτέλεσης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Ως αρχή εκτέλεσης νοείται κάθε ενέργεια του δράστη με την οποία αρχίζει να πραγματώνεται η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος, και η οποία αν δεν ανακοπεί από οποιονδήποτε λόγο οδηγεί αναμφισβήτητα στην πραγμάτωση του εγκλήματος, ή τελεί σε τέτοια αναγκαία και άμεση σχέση συνάφειας, ώστε κατά την κοινή αντίληψη να θεωρείται ως τμήμα αυτής ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Απόπειρα απάτης υπάρχει
από τη στιγμή που αρχίζει η επενέργεια και επιρροή στις παραστάσεις ενός άλλου ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Απόπειρα απάτης αποτελούν, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, πράξεις που σχετίζονται με την επενέργεια και επίδραση του δράστη στις παραστάσεις του άλλου, δηλαδή οι πράξεις εκείνες που αν συνεχισθούν χωρίς απρόοπτα εμπόδια, θα καταλήξουν σε πραγματοποίηση της αντικειμενικής υπόστασης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Η απόπειρα τελεί σε σχέση επικουρικότητας προς το τετελεσμένο έγκλημα ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Αν ο δράστης παραπέμφθηκε για απόπειρα πράξης, και καταδικαστεί για τετελεσμένη πράξη, και δεν μεταβάλλονται τα πραγματικά περιστατικά της πράξης, αυτό δεν αποτελεί ανεπίτρεπτη μεταβολή της κατηγορίας ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Τα πραγματικά περιστατικά της πράξης που περιέχονται στο κατηγορητήριο για απόπειρα απάτης επί δικαστηρίου δεν μεταβάλλονται με την καταδίκη για τετελεσμένη πράξη, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
τα νεότερα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν τη μεταβολή του νομικού χαρακτηρισμού της εισαγόμενης προς εκδίκαση αξιόποινης πράξης υπάρχουν κατά τον χρόνο που εκδίδεται η απόφαση του παραπλανηθέντος δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II, και
είναι γνωστά στο δικαστήριο αυτό ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II, και
αποτελούν εγγενή, σύμφυτα και συμφυή στοιχεία της πράξης, τα οποία τελούν σε σχέση αιτιατής ενότητας αλλά και άμεσης αναγκαίας συνάφειας προς τα πραγματικά περιστατικά που περιλήφθηκαν αρχικά στην κατηγορία ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Τέτοια πραγματικά περιστατικά κρίθηκε ότι αποτελούσαν
η παραπλάνηση του πολιτικού δικαστηρίου, ενώπιον του οποίου συζητήθηκε η αγωγή του δράστη, από τους ψευδείς ισχυρισμούς του και τα ψευδή αποδεικτικά μέσα που ο δράστης προσκόμισε και επικαλέστηκε προς υποστήριξη του ισχυρισμού του ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV, και
η έκδοση απόφασης υπέρ του δράστη και εις βάρος του παθόντα ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV, και
η επέλευση ζημίας στον παθόντα από τις παραπλανητικές ενέργειες του δράστη ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV.
Και αυτό, καθώς τα συμπληρωματικά αυτά στοιχεία της καταδικαστικής απόφασης για τετελεσμένη απάτη επί δικαστηρίου τελούσαν σε αιτιατή ενότητα και ήταν εγγενή, σύμφυτα και συμφυή με τα στοιχεία της αρχικής κατηγορίας για απόπειρα απάτης επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV.
Η απόπειρα απάτης αποτελεί διαφορετική μορφή τελείωσης του αδικήματος σε σχέση με το τετελεσμένο αδίκημα ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. II.
Υπόσταση της κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 4055/2012
Αν
ο υπαίτιος διαπράττει απάτες κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999, και
το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνουν το ποσό των 30.000 ευρώ άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 25 παρ. 2 περ. δ ν. 4055/2012,
ή
το περιουσιακό όφελος ή η προξενηθείσα ζημία υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 120.000 ευρώ άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 25 παρ. 1 περ. ιδ ν. 4055/2012,
επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999.
Υπόσταση της κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2943/2001
Αν
ο υπαίτιος διαπράττει απάτες κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999, και
το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνουν το ποσό των 15.000 ευρώ άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 3 παρ. 1 ν. 2943/2001 άρ. 4 περ. β ν. 2943/2001,
ή
το περιουσιακό όφελος ή η προξενηθείσα ζημία υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 73.000 ευρώ άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 3 παρ. 1 ν. 2943/2001 άρ. 4 περ. β ν. 2943/2001,
επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999.
Η μέθοδος μετατροπής των ποσών από δραχμές σε ευρώ προβλέπεται από τον νόμο άρ. 3 παρ. 1 ν. 2943/2001 άρ. 4 περ. β ν. 2943/2001 άρ. 2 ν. 2842/2000 άρ. 4 Κανονισμός (ΕΚ) 1103/1997 του Συμβουλίου άρ. 1 Κανονισμός (ΕΚ) 2866/1998 του Συμβουλίου άρ. 1 Κανονισμός (ΕΚ) 1478/2000 του Συμβουλίου άρ. 5 Κανονισμός (ΕΚ) 1103/1997 του Συμβουλίου άρ. 5 παρ. 6 εδ. 1 ν. 2943/2001.
Υπόσταση της κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2721/1999
Αν
ο υπαίτιος διαπράττει απάτες κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999, και
το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνουν το ποσό των 5.000.000 δραχμών άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999,
ή
το περιουσιακό όφελος ή η προξενηθείσα ζημία υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 25.000.000 δραχμών άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999,
επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999.
Η τέλεση του εγκλήματος της απάτης κατ' επάγγελμα αποτελεί επιβαρυντική περίσταση ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999.
Η απάτη, κατά τη διάταξη του άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2721/1999, αποτελεί κακούργημα άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 18 εδ. 1 ΠΚ.
Η απάτη, κατά τη διάταξη του άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2731/1999, διώκεται αυτεπαγγέλτως άρ. 386 παρ. 1 ΠΚ άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 36 ΚΠοινΔ.
Η διάταξη του άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ με τον ν. 2721/1999 έχει αναδρομική ισχύ, και εφαρμόζεται στις πράξεις που τελέστηκαν πριν τις 03-06-1999 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 1 παρ. 11 ν. 2408/1996.
Και αυτό, γιατί είναι ηπιότερη της προϊσχύσασας διάταξης του άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2408/1996, καθώς με τη νεότερη από τις διατάξεις αυτές δεν αρκεί ότι ο υπαίτιος διαπράττει απάτες κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια, αλλά απαιτείται προσθέτως και το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία να υπερβαίνει το ποσό των 5.000.000 δραχμών ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 2 παρ. 1 ΠΚ άρ. 386 παρ. 3 περ. α ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 1 παρ. 11 ν. 2408/1996.
Η διάταξη του άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ με τον ν. 2721/1999 δεν έχει αναδρομική ισχύ, και δεν εφαρμόζεται στις πράξεις που τελέστηκαν πριν τις 03-06-1999 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 1 παρ. 11 ν. 2408/1996.
Και αυτό, γιατί είναι αυστηρότερη της προϊσχύσασας διάταξης του άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2408/1996 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1738/2009 άρ. 2 παρ. 1 ΠΚ άρ. 386 παρ. 3 περ. β ΠΚ άρ. 14 παρ. 4 ν. 2721/03-06-1999 άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 1 παρ. 11 ν. 2408/1996.
Υπόσταση της κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια απάτης κατ' άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ με τον ν. 2408/1996
Αν
ο υπαίτιος διαπράττει απάτες κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια,
επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών άρ. 386 παρ. 3 ΠΚ άρ. 1 παρ. 11 ν. 2408/1996.
Απάτη επί δικαστηρίου
Αν
ο διάδικος προέβαλε ψευδή ισχυρισμό ενώπιον δικαστηρίου σε πολιτική δίκη ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
ο διάδικος προσκόμισε και επικαλέστηκε εν γνώσει του ψευδή αποδεικτικά μέσα, προς υποστήριξη του ισχυρισμού αυτού, ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
το δικαστήριο δεν ήταν υποχρεωμένο να δεχθεί ως αληθινούς τους ισχυρισμούς του διαδίκου χωρίς να ελέγξει την ουσιαστική αλήθεια τους, ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
το δικαστήριο παραπλανήθηκε από τον ψευδή ισχυρισμό του διαδίκου και τα ψευδή αποδεικτικά μέσα ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
το δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που συνεπάγεται βλάβη στην περιουσία του αντιδίκου του δράστη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου.
Αν
ο διάδικος προέβαλε ψευδή ισχυρισμό ενώπιον δικαστηρίου σε πολιτική δίκη ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
το δικαστήριο όφειλε να αποφασίσει επί των προβαλλόμενων ισχυρισμών σχηματίζοντας πλήρη δικανική πεποίθηση, και
ο διάδικος δεν προσκόμισε με επίκληση ψευδή αποδεικτικά μέσα, προς απόδειξη του ισχυρισμού αυτού, ΑΠ Ποιν. 972/2011,
δεν στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 972/2011, ούτε με τη μορφή της απόπειρας ΑΠ Ποιν. 972/2011.
Και αυτό, γιατί, στην περίπτωση αυτή, μόνη η προβολή αναληθών ισχυρισμών δεν συνιστά, κατά την έννοια του άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ, πράξη που περιέχει αρχή εκτέλεσης του εγκλήματος της απάτης ΑΠ Ποιν. 972/2011 άρ. 42 παρ. 1 ΠΚ.
Αν
ο διάδικος προέβαλε ψευδή ισχυρισμό ενώπιον δικαστηρίου σε πολιτική δίκη ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
το δικαστήριο όφειλε να αποφασίσει επί των προβαλλόμενων ισχυρισμών σχηματίζοντας πλήρη δικανική πεποίθηση, και
ο διάδικος προσκόμισε και επικαλέστηκε εν γνώσει του ψευδή αποδεικτικά μέσα, προς υποστήριξη του ισχυρισμού αυτού, ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
δεν στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 972/2011, ούτε με τη μορφή της απόπειρας ΑΠ Ποιν. 972/2011.
Αν
ο διάδικος προέβαλε ψευδή ισχυρισμό ενώπιον δικαστηρίου σε πολιτική δίκη ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016, και
το δικαστήριο όφειλε να αποφασίσει επί των προβαλλόμενων ισχυρισμών κατά πιθανολόγηση ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016, και
το δικαστήριο παραπλανήθηκε από τον ψευδή ισχυρισμό του διαδίκου, και
το δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που συνεπάγεται βλάβη στην περιουσία του αντιδίκου του δράστη,
στοιχειοθετείται απάτη επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016.
Και αυτό, ακόμη και αν
ο διάδικος δεν προσκόμισε και δεν επικαλέστηκε ψευδή αποδεικτικά μέσα, προς απόδειξη του ισχυρισμού του, ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016.
Τούτο, δε, γιατί αν το δικαστήριο αποφασίζει κατά πιθανολόγηση των προβαλλόμενων ισχυρισμών, και η δίκη διεξάγεται κατά ειδική διαδικασία κατά την οποία δεν τηρούνται οι κανόνες του ΚΠολΔ που αφορούν τα μέσα και τη δύναμη των αποδεικτικών μέσων, όπως ισχύει στις διαφορές για λήψη ασφαλιστικών μέτρων, και η πιθανολόγηση των προβαλλόμενων ισχυρισμών μπορεί να επέλθει με οποιοδήποτε πρόσφορο αποδεικτικό μέσο, η απάτη μπορεί να συντελεστεί με οποιοδήποτε πρόσφορο αποδεικτικό μέσο, και συνεπώς, και με την προβολή και μόνο ψευδών ισχυρισμών ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016 άρ. 682 ΚΠολΔ άρ. 347 ΚΠολΔ.
Αν κατά τα λοιπά στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου, και το δικαστήριο δεν εξέδωσε απόφαση, η οποία να συνεπάγεται βλάβη στην περιουσία του αντιδίκου του δράστη, και να τελεί υπέρ των απόψεων του δράστη της απάτης και σε βάρος του αντιδίκου του, η απάτη επί δικαστηρίου παραμένει στο στάδιο της απόπειρας ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Αν κατά τα λοιπά στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου, και το δικαστήριο εξέδωσε απόφαση, η οποία συνεπάγεται βλάβη στην περιουσία του αντιδίκου του δράστη, και τελεί υπέρ των απόψεων του δράστη της απάτης και σε βάρος του αντιδίκου του, η απάτη επί δικαστηρίου είναι τετελεσμένη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Ισχυρισμός που προβάλλει ο δράστης
Ο ψευδής ισχυρισμός που προβάλλει ο δράστης ενώπιον του πολιτικού δικαστηρίου δύναται να είναι, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
ισχυρισμός που στηρίζει αίτημα αγωγής του δράστη ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV, ή
ένσταση εξόφλησης ΑΠ Ποιν. 1103/2014.
Δικαστήριο ενώπιον του οποίου προβάλλεται ο ψευδής ισχυρισμός
Το δικαστήριο ενώπιον του οποίου προβάλλεται ο ψευδής ισχυρισμός δύναται να είναι, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
δικαστήριο πολιτικής δίκης, που δικάζει κατά την τακτική διαδικασία ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. IV, ή
δικαστήριο πολιτικής δίκης, που δικάζει κατά τη διαδικασία των μισθωτικών διαφορών ΑΠ Ποιν. 318/2011, ή
δικαστήριο πολιτικής δίκης, που δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016 άρ. 682 ΚΠολΔ.
Απόφαση με σχηματισμό πλήρους δικανικής πεποίθησης
Απάτη επί δικαστηρίου είναι δυνατό να διαπραχθεί, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν η δίκη διεξάγεται κατ' ειδική διαδικασία, στην οποία το δικαστήριο δεν δεσμεύεται από αποδεικτικούς κανόνες ως προς τα αποδεικτικά μέσα και την αποδεικτική τους δύναμη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Τέτοια διαδικασία είναι και η ειδική διαδικασία των μισθωτικών διαφορών ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Απόφαση κατά πιθανολόγηση
Το δικαστήριο οφείλει να αποφασίσει επί των προβαλλόμενων ισχυρισμών κατά πιθανολόγηση, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, κατ' αρχήν, ΑΠ Ποιν. 308/2018 ΑΠ Ποιν. Συμβούλιο 1930/2016 άρ. 682 ΚΠολΔ άρ. 347 ΚΠολΔ.
Ψευδή αποδεικτικά μέσα
Ψευδή αποδεικτικά μέσα αποτελούν, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
τα πλαστά έγγραφα ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
τα νοθευμένα έγγραφα ΑΠ Ποιν. 972/2011, και
τα γνήσια μεν, αλλά ψευδή κατά το περιεχόμενό τους αποδεικτικά μέσα (κατάθεση ψευδομάρτυρα κλπ.) ΑΠ Ποιν. 972/2011.
Το ψευδές αποδεικτικό μέσο δύναται να είναι ταυτόχρονα πλαστό και ψευδές κατά περιεχόμενο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VI
Ψευδές αποδεικτικό μέσο δύναται να είναι, μεταξύ άλλων περιπτώσεων,
πλαστογραφημένη υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ, ή
Ο όρος "αναληθή" αποδεικτικά μεσα ΑΠ Ποιν. 318/2011 είναι ισοδύναμος του όρου "ψευδή" αποδεικτικά μέσα ΑΠ Ποιν. 972/2011.
Προσκόμιση και επίκληση εν γνώσει ψευδούς αποδεικτικού μέσου
Αν προϋπόθεση της στοιχειοθέτησης της απάτης επί δικαστηρίου είναι και η προσκόμιση πλαστών ή νοθευμένων εγγράφων ή ψευδών αποδεικτικών στοιχείων, ο διάδικος πρέπει να τελεί εν γνώσει του εν λόγω ελαττώματος, για τη στοιχειοθέτηση της απάτης ΑΠ Ποιν. 977/2009.
Υποχρέωση του δικαστηρίου να δεχθεί ως αληθινούς τους ισχυρισμούς του διαδίκου
Το δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να δεχθεί ως αληθινούς τους ισχυρισμούς του ενάγοντα χωρίς να ελέγξει την ουσιαστική αλήθεια τους, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
η απόφαση εκδόθηκε ερήμην του εναγόμενου, και στηρίζεται αποκλειστικά στο δικονομικό τεκμήριο της ομολογίας του από την ερημοδικία του ΑΠ Ποιν. 972/2011 άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ.
Στην περίπτωση αυτή, ακόμη και αν ο διάδικος προσκόμισε και επικαλέστηκε ψευδή αποδεικτικά μέσα ενώπιον του δικαστηρίου προς υποστήριξη του ψευδούς ισχυρισμού που προέβαλε, δεν στοιχειοθετείται το έγκλημα της απάτης επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 972/2011, ούτε σε απόπειρα ΑΠ Ποιν. 977/2009.
Και αυτό, γιατί, στην περίπτωση αυτή, η δικαστική απόφαση στηρίζεται αποκλειστικώς, κατά νομική επιταγή, στο δικονομικό τεκμήριο της ομολογίας από την ερημοδικία του εναγομένου από το άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, και δεν ανακύπτει κανένα θέμα παραπλάνησης του δικαστή από την επίκληση και προσαγωγή πλαστών ή ψευδών αποδεικτικών στοιχείων, και, έτσι, δεν υπάρχει αιτιώδης δεσμός μεταξύ της προσαγωγής στο δικαστήριο των πλαστών και ψευδών αποδεικτικών στοιχείων, και της επερχόμενης με την απόφαση περιουσιακής διάθεσης ΑΠ Ποιν. 972/2011 άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ.
Η απόφαση εκδίδεται ερήμην του εναγόμενου, και στηρίζεται αποκλειστικά στο δικονομικό τεκμήριο της ομολογίας του από την ερημοδικία του, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
η αγωγή εκδικάζεται κατά την τακτική διαδικασία, και
ο εναγόμενος ερημοδικεί άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, και
οι πραγματικοί ισχυρισμοί που περιέχονται στην αγωγή αφορούν σε γεγονότα για τα οποία επιτρέπεται ομολογία άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, και
η αγωγή κριθεί νομικά βάσιμη άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, και
δεν υπάρχει ένσταση που να εξετάζεται αυτεπαγγέλτως άρ. 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, και την οποία να έκανε δεκτή το δικαστήριο.
Παραπλάνηση του δικαστηρίου
Απάτη είναι δυνατό να τελεσθεί, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, αν
το δικαστήριο πολιτικής δίκης παραπλανήθηκε από τον ψευδή ισχυρισμό του διαδίκου και τα ψευδή αποδεικτικά μέσα ΑΠ Ποιν. 318/2011, και
το δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που συνεπάγεται βλάβη στην περιουσία του αντιδίκου του δράστη ΑΠ Ποιν. 318/2011.
Αν το δικαστήριο παραπλανήθηκε από τη συμπεριφορά του δράστη, και εξέδωσε απόφαση υπέρ του, το αν το παραπλανηθέν δικαστήριο στήριξε την απόφασή του μόνο στα ψευδή αποδεικτικά μέσα που προσκόμισε ο δράστης ή στηρίχθηκε και σε άλλα αποδεικτικά μέσα, υπόκειται στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Ως προς αυτό, η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας δεν υπόκειται σε αναιρετικό έλεγχο από τον Άρειο Πάγο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Αν η απόφαση του παραπλανηθέντος δικαστηρίου εξαφανιστεί με μεταγενέστερη απόφαση άλλου δικαστηρίου (όπως δευτεροβάθμιου δικαστηρίου), αυτό δεν ασκεί έννομη επιρροή στην κατηγορία κατά του δράστη ως προς την απάτη επί δικαστηρίου ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Χρόνος τέλεσης της απάτης επί δικαστηρίου
Αν ο δράστης παρέστησε εν γνώσει του ψευδή γεγονότα ως αληθινά με αγωγή του, και κατά τη συζήτηση της αγωγής επικαλέστηκε και προσκόμισε εν γνώσει του ψευδή αποδεικτικά μέσα προς υποστήριξη του ισχυρισμού του, και η συζήτηση της υπόθεσης διεξήχθη προφορικά, χρόνος τέλεσης της απάτης επί δικαστηρίου είναι ο χρόνος προφορικής συζήτησης της υπόθεσης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Εξάλειψη του αξιοποίνου
Αν ο υπαίτιος απάτης ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, με θέληση του υπαιτίου και πριν ο υπαίτιος εξεταστεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη από τις αρχές, το αξιόποινο της απάτης εξαλείφεται άρ. 406 Α παρ. 1 εδ. 1 ΠΚ.
Η μερική μόνο ικανοποίηση εξαλείφει το αξιόποινο κατά το αντίστοιχο μόνο μέρος άρ. 406 Α παρ. 1 εδ. 2 ΠΚ.
Στην απόπειρα απάτης αρκεί δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι έχουν ικανοποιηθεί άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 4 ΠΚ.
Η δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι ικανοποιήθηκαν εντελώς ισχύει για όλους τους συμμετόχους, εκτός από εκείνους που δηλώνουν ότι δεν την αποδέχονται άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 5 ΠΚ.
Αρχειοθέτηση της υπόθεσης
Αν ο υπαίτιος απάτης ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, μέχρι την άσκηση της ποινικής δίωξης, καταβάλλοντας αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας, δεν κινείται ποινική δίωξη και η υπόθεση τίθεται στο αρχείο με αιτιολογημένη πράξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών άρ. 406 Α παρ. 2 ΠΚ.
Στην απόπειρα απάτης αρκεί δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι έχουν ικανοποιηθεί άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 4 ΠΚ.
Η δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι ικανοποιήθηκαν εντελώς ισχύει για όλους τους συμμετόχους, εκτός από εκείνους που δηλώνουν ότι δεν την αποδέχονται άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 5 ΠΚ.
Απαλλαγή από την ποινή
Αν ο υπαίτιος πλημμεληματικής απάτης ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, μέχρι το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, καταβάλλοντας αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας, ο υπαίτιος απαλλάσσεται από κάθε ποινή άρ. 406 Α παρ. 3 ΠΚ.
Στην απόπειρα πλημμεληματικής απάτης αρκεί δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι έχουν ικανοποιηθεί άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 4 ΠΚ.
Η δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι ικανοποιήθηκαν εντελώς ισχύει για όλους τους συμμετόχους, εκτός από εκείνους που δηλώνουν ότι δεν την αποδέχονται άρ. 406 Α παρ. 4 ΠΚ άρ. 384 παρ. 5 ΠΚ.
Συρροή ή κατ' εξακολούθηση έγκλημα
"Έγκλημα κατ' εξακολούθηση" είναι το έγκλημα που τελείται από το ίδιο πρόσωπο και απαρτίζεται από περισσότερες ομοειδείς πράξεις που απέχουν χρονικά μεταξύ τους και κάθε μια από αυτές προσβάλλει το ίδιο έννομο αγαθό και περιέχουν πλήρη τα στοιχεία ενός και του αυτού εγκλήματος, συνδέονται δε μεταξύ τους με την ίδια απόφαση για την εκτέλεσή τους ΑΠ Ποιν. 506/2015.
Το αν περισσότερες πράξεις του ίδιου ατόμου θεωρούνται ως ένα κατ' εξακολούθηση έγκλημα ή αν πρόκειται για πραγματική συρροή καταλείπεται στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ΑΠ Ποιν. 308/2016.
Άμεσα ζημιούμενος από την πράξη της απάτης και δικαιούμενος να παραστεί ως πολιτικώς ενάγων στην ποινική διαδικασία για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης είναι εκείνος ο οποίος υπέστη ή πρόκειται να υποστεί τις έννομες συνέπειες της απάτης ΑΠ Ποιν. 427/2009.
Αιτιολογία ποινικής απόφασης για απάτη
Για την πληρότητα της αιτιολογίας καταδικαστικής απόφασης για απάτη, πρέπει να αναφέρονται στην απόφαση, μεταξύ άλλων,
ότι επήλθε απάτη σε ξένη περιουσία ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, και
σε τι συνίσταται η βλάβη ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1, και
πώς επήλθε η βλάβη ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.
Για την πληρότητα της αιτιολογίας καταδικαστικής απόφασης για απάτη επί δικαστηρίου, πρέπει να αναφέρονται στην απόφαση, μεταξύ άλλων
η πολιτική διαφορά, σε περίληψη που να επιτρέπει να εμφανιστεί η ζημία των διαδίκων, ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ και
οι ψευδείς ισχυρισμοί που προέβαλε ο δράστης εν γνώσει του ψεύδους ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ και
αν για τη στοιχειοθέτηση της απάτης επί δικαστηρίου απαιτείται και η χρήση αποδεικτικών μέσων προς υποστήριξη του ισχυρισμού του δράστη,
τα ψευδή αποδεικτικά μέσα που προσκόμισε και επικαλέστηκε ο δράστης προς υποστήριξη του ισχυρισμού του ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ, και
ο λόγος για τον οποίο τα ψευδή αποδεικτικά μέσα μπορούσαν να προκαλέσουν πλάνη ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ,
και
ο χρόνος τέλεσης της πράξης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ, και
ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παραπλάνησης του δικαστηρίου και της ζημίας που προκλήθηκε στον αντίδικο του δράστη ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ, και
το παράνομο περιουσιακό όφελος το οποίο είχε ως σκοπό ο δράστης ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ, και
ο άμεσος δόλος του δράστη, δηλαδή ότι τελούσε σε γνώση της αναλήθειας όσων παρέστησε ψευδώς στο δικαστήριο ΑΠ Ποιν. 70/2017 σκέψ. VΙ.
Το έγκλημα της απάτης είναι υπαλλακτικώς μικτό ΑΠ Ποιν. 1547/2007 σκέψ. 1.