Ο συμψηφισμός επιφέρει την, δια συνυπολογισμού, απόσβεση των μεταξύ δύο προσώπων υφισταμένων αμοιβαίων, ομοειδών κατ' αντικείμενο, και ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων ΑΠ 782/2014 άρ. 440 ΑΚ άρ. 441 εδ. 2 ΑΚ.
Το δικαίωμα του συμψηφισμού δημιουργείται από τη στιγμή που δύο αντίθετες απαιτήσεις, οι οποίες πληρούν τις προϋποθέσεις του συμψηφισμού, θα συνυπάρξουν ΑΠ 764/2015 άρ. 440 ΑΚ άρ. 441 ΑΚ.
Από τη στιγμή που οι δύο παραπάνω απαιτήσεις συνυπάρξουν, ο δικαιούχος της κάθε απαίτησης έχει το δικαίωμα να αποσβέσει την απαίτηση του δανειστή του, προτείνοντας την ανταπαίτησή του σε συμψηφισμό ΑΠ 764/2015 άρ. 440 ΑΚ άρ. 441 ΑΚ.
Με την πρόταση του συμψηφισμού, οι αμοιβαίες απαιτήσεις, αν διατηρούνται κατά το χρονικό αυτό σημείο, αποσβήνονται αναδρομικά, δηλαδή από το χρονικό σημείο που συνυπήρξαν ΑΠ 764/2015 άρ. 440 ΑΚ άρ. 441 ΑΚ.
Και αυτό, αδιάφορα του πότε θα γίνει η πρόταση του συμψηφισμού ΑΠ 764/2015.
Το δικαίωμα του συμψηφισμού είναι διαπλαστικό ΑΠ 764/2015.
Ο συμψηφισμός συντελείται με δήλωση μονομερή, απευθυντέα προς τον άλλον ΑΠ 782/2014 άρ. 441 εδ. 1 ΑΚ.
Η περί συμψηφισμού δήλωση δεν υποβάλλεται σε συστατικό τύπο ΑΠ 782/2014.
Η περί συμψηφισμού δήλωση δεν υπόκειται σε ανάκληση ΑΠ 782/2014.
Κατά τον χρόνο επίκλησης του συμψηφισμού πρέπει να υφίσταται κατά νόμο η απαίτηση, δηλαδή να είναι έγκυρη και να μην υπόκειται σε κάποια ουσιαστική ένσταση, αναβλητική ή ανατρεπτική, χωρίς να εξετάζεται ο μετέπειτα διαρρέων χρόνος από την άποψη του αποτελέσματος που ήδη επήλθε ΑΠ 782/2014.
Αν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των μερών περί απόσβεσης αμοιβαίων απαιτήσεων με συμψηφισμό, και η συμφωνία δεν αντιβαίνει σε απαγορευτική διάταξη του νόμου ή στα χρηστά ήθη, τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν τον συμψηφισμό των μεταξύ τους υφιστάμενων απαιτήσεων και χωρίς να συντρέχουν οι όροι του νόμου, δηλαδή χωρίς οι αμοιβαίες απαιτήσεις να είναι ληξιπρόθεσμες και ομοειδείς, και χωρίς να απαιτείται πρόταση συμψηφισμού με δήλωση του ενός συμβαλλομένου προς τον άλλο ΑΠ 782/2014 άρ. 361 ΑΚ άρ. 174 ΑΚ άρ. 178 ΑΚ.
Αν υπάρχει οφειλή προς το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ, μεταξύ των οποίων και οι ΟΤΑ, και η οφειλή δεν έχει βεβαιωθεί στο δημόσιο ταμείο, και ο οφειλέτης έχει ανταπαίτηση κατά του εν λόγω νομικού προσώπου, και προτείνεται συμψηφισμός των απαιτήσεων, ο συμψηφισμός των απαιτήσεων είναι επιτρεπτός υπό τις προϋποθέσεις των άρ. 440 έως 442 ΑΚ ΑΠ 782/2014 άρ. 440 ΑΚ άρ. 441 ΑΚ άρ. 442 ΑΚ.
Αν υπάρχει οφειλή προς το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ, μεταξύ των οποίων και οι ΟΤΑ, και η οφειλή έχει βεβαιωθεί στο δημόσιο ταμείο, και ο οφειλέτης έχει ανταπαίτηση κατά του εν λόγω νομικού προσώπου, και προτείνεται συμψηφισμός των απαιτήσεων, ο συμψηφισμός των απαιτήσεων είναι επιτρεπτός υπό τις προϋποθέσεις του άρ. 83 ΚΕΔΕ ΑΠ 782/2014 άρ. 88 ΚΕΔΕ.
Ένσταση συμψηφισμού
Ως ένσταση συμψηφισμού χαρακτηρίζονται μόνο
η ένσταση που αναφέρεται σε προηγούμενο εξώδικο συμψηφισμό ΑΠ 764/2015, ή
η ένσταση που προβάλλεται από τον διάδικο κατά τη διάρκεια της δίκης και περιλαμβάνει πρόταση συμψηφισμού και επίκληση της σχετικής κρίσης του δικαστηρίου ΑΠ 764/2015.
Ο συμψηφισμός, δηλαδή, μπορεί να προταθεί:
εξώδικα ΑΠ 764/2015, ή
κατά τη διάρκεια της δίκης ΑΠ 764/2015 άρ. 442 ΑΚ.
Αν ο συμψηφισμός προτάθηκε εξώδικα, και ο διάδικος επικαλεστεί σε δίκη τον (μονομερή ή συμβατικό) συμψηφισμό, ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί καταχρηστική ένσταση συμψηφισμού ΑΠ 764/2015.
Αν ο συμψηφισμός προτάθηκε εξώδικα, αποτελεί απλή ένσταση εξόφλησης με συμψηφισμό ΑΠ 764/2015.
Αν ο συμψηφισμός προτάθηκε κατά τη διάρκεια της δίκης, με τη μορφή ένστασης κατά της αγωγής, αποτελεί γνήσια ένσταση συμψηφισμού ΑΠ 764/2015 άρ. 442 ΑΚ.
Σκοπός της ένστασης συμψηφισμού που προτείνεται κατά τη διάρκεια της δίκης είναι η απόσβεση της επίδικης απαίτησης αναδρομικά, δηλαδή από το χρονικό σημείο που δημιουργήθηκε η κατάσταση συμψηφισμού ΑΠ 764/2015.
Το αποσβεστικό αποτέλεσμα του συμψηφισμού επέρχεται είτε η σχετική δήλωση προβληθεί στο δικαστήριο είτε εξωδίκως ΑΠ 782/2014.
Αν η ένσταση συμψηφισμού προτείνει να γίνει συμψηφισμός μιας απαίτησης με απαίτηση από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, η ένσταση είναι μη νόμιμη ΑΠ 194/2012.
Η σχετική δήλωση είναι δυνατό να προβληθεί και κατά την εκτέλεση, αν η σχετική ανταπαίτηση αποδεικνύεται παραχρήμα, δηλαδή με έγγραφο ή δικαστική ομολογία ΑΠ 782/2014 άρ. 442 ΑΚ.
Καταχρηστική ένσταση
Καταχρηστική ένσταση είναι το δικονομικό μέσο άμυνας, με το οποίο
προτείνονται πραγματικοί ισχυρισμοί που εμπόδισαν τη γέννηση του δικαιώματος του ενάγοντος, στο οποίο στηρίχθηκε η αγωγή ΑΠ 764/2015, ή
προτείνονται πραγματικοί ισχυρισμοί που έχουν επιφέρει την κατάργηση του δικαιώματος του ενάγοντα ΑΠ 764/2015.
Με την καταχρηστική ένσταση δεν προτείνεται δικαίωμα ΑΠ 764/2015.
Στις καταχρηστικές ενστάσεις δεν ισχύει η υποχρέωση που ισχύει στις γνήσιες ενστάσεις, για το ορισμένο της ένστασης η ένσταση να περιλαμβάνει ορισμένη αίτηση και σαφή έκθεση των γεγονότων που τη θεμελιώνουν ΑΠ 764/2015 άρ. 262 παρ. 1 εδ. 1 ΚΠολΔ.
Αν τα πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν την καταχρηστική ένσταση προκύπτουν από τη δικογραφία, το δικαστήριο της ουσίας μπορεί να συναγάγει την έννομη συνέπεια αυτεπαγγέλτως ΑΠ 764/2015.
Αν τα πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν την καταχρηστική ένσταση προκύπτουν από τη δικογραφία, και το δικαστήριο της ουσίας δεν λάβει υπόψη αυτεπαγγέλτως και δεν ερευνήσει κατ' ουσίαν τον ισχυρισμό, ιδρύεται ο λόγος αναίρεσης από το άρ. 559 αριθ. 8 ΚΠολΔ ΑΠ 764/2015 άρ. 559 αριθ. 8 ΚΠολΔ.